Συνέντευξη στην εφημερίδα "Τα Νέα", 10 Σεπτεμβρίου 2007
Δημοσιογράφος: Ειρήνη Καρανασοπούλου
Τίτλος
“Ελάχιστη η πιθανότητα μη αυτοδυναμίας”
Είναι η πρώτη φορά που προκηρύσσονται εκλογές χωρίς την επίκληση λόγου εξωτερικής πολιτικής. Επιπλέον, η εξωτερική πολιτική εξαφανίσθηκε από όλες τις συζητήσεις της προεκλογικής περιόδου. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα έχει… λύσει όλα της τα θέματα σε αυτόν τον τομέα;
Όπως ξέρετε, υπάρχει το Κυπριακό σε πλήρη στασιμότητα και σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνες γι’αυτό είναι οι κυβερνήσεις της Λευκωσίας και της Αθήνας. Επίκειται η δραματική επίλυση της τραγικής ιστορίας «της ονομασίας των Σκοπίων» μέσω της εισόδου της χώρας αυτής στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ. Αποσυνδεδεμένες από το Ελσίνκι οι σχέσεις με την Τουρκία είναι μια υπαρκτή πραγματικότητα που θα έπρεπε φυσιολογικά να έχει βρει μια ευτυχή διέξοδο μέσα από την πορεία της χώρας αυτής προς την Ε.Ε. Τα εξωτερικά μας λοιπόν ζητήματα είναι σε πλήρη εξέλιξη και απαιτούν κυβερνητικές πρωτοβουλίες. Κανένα όμως απ’ αυτά δεν προοιωνίζει εθνική κρίση ώστε να καθίστανται απαραίτητες πρόωρες εκλογές.
Η επίκληση από τη Νέα Δημοκρατία αποκλειστικά λόγων που έχουν σχέση με την εσωτερική κατάσταση για τη διενέργεια αυτών των εκλογών είναι απλώς η κυνική κορύφωση μιας μακράς πορείας περιγραφής του Συντάγματος. Η Νέα Δημοκρατία ομολογεί ανοιχτά ότι κάνει εκλογές γιατί τώρα είναι, όπως νομίζει, ευχερέστερο γι’ αυτήν να διατηρήσει την εξουσία. Η παραμονή στην εξουσία γίνεται αυτοσκοπός. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκτίθεται από τους χειρισμούς της κυβέρνησης. Οι θεσμοί γελοιοποιούνται.
Όλο και περισσότερο γίνεται συζήτηση για το ενδεχόμενο να μην υπάρξει αυτοδυναμία στις κάλπες της 16ης Σεπτεμβρίου. Σε αυτήν την περίπτωση, πώς θα βλέπατε το ενδεχόμενο συνεργασίας των δύο μεγάλων κομμάτων, κατά το πρότυπο της Γερμανίας (χριστιανοδημοκράτες-σοσιαλδημοκράτες);
Η συζήτηση αυτή είναι ανόητη και αδιέξοδη. Η πιθανότητα έλλειψης αυτοδυναμίας για το πρώτο κόμμα είναι ελάχιστη. Προϋποθέτει ότι τα τρία μικρά κόμματα θα συγκεντρώσουν μαζί ποσοστό μεγαλύτερο από το 15%. Κάτι τέτοιο είναι εντελώς απίθανο. Εν πάση περιπτώσει για να μιλήσουμε θεωρητικά και όχι εν όψει των πιθανών πραγματικών εξελίξεων που θα δώσουν αυτοδύναμη πλειοψηφία στο πρώτο κόμμα που θα είναι το ΠΑΣΟΚ, μια τέτοιου είδους συμμαχία προϋποθέτει προγραμματική σύγκλιση. Πώς είναι δυνατόν να υπάρξει προγραμματική σύγκλιση όταν ο ένας από τους δύο, εν προκειμένω η Νέα Δημοκρατία, δεν διαθέτει κυβερνητικό πρόγραμμα; Και κατά δεύτερο λόγο, πώς είναι δυνατό η ΝΔ να συμπράξει με το ΠΑΣΟΚ αφού επί 3,5 χρόνια αναπτύσσει σε όλους τους τόνους μία αλαζονική και υβριστική επιθετικότητα εναντίον της αντιπολίτευσης.
Οι σχέσεις σας με αυτό που είθισται να ονομάζεται παραδοσιακή αριστερά –από την οποία και προέρχεσθε- έχουν περάσει πολλές διακυμάνσεις. Στην τρέχουσα συγκυρία, πιστεύετε ότι υπάρχουν περιθώρια συνεργασίας μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ, για παράδειγμα;
Διακηρύττω από το 1990 με μεγάλο ενδοπαραταξιακό κόστος την ανάγκη σύγκλισης με το χώρο του Συνασπισμού. 17 ολόκληρα χρόνια προτείνω τη συστηματική καλλιέργεια συμμαχικών προτάσεων όπου αυτό είναι εφικτό και ιδιαίτερα στην αυτοδιοίκηση και τον συνδικαλισμό καθώς και μια θεωρητική αναζήτηση για την ιδεολογική προσέγγιση των δύο χώρων. Οπωσδήποτε, όπως λένε και οι Βρετανοί, «για να χορέψεις ταγκό χρειάζονται δύο». Το ΠΑΣΟΚ έχει σταθερά υιοθετήσει τα τελευταία χρόνια την ιδέα ότι ακόμα και σε περίπτωση αυτοδυναμίας πρέπει να επιδιωχθεί η δημιουργία μιας κυβερνητικής πλειοψηφίας που θα στηρίζεται σε ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές συναινέσεις. Η μπάλα πια είναι στα πόδια των άλλων.
Το ΠΑΣΟΚ, για σας, είναι ένα σύγχρονο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα; Ή πώς θα το χαρακτηρίζατε; Και ποια είναι τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει (σ.σ και δεν έχει);
Όπως ξέρετε το ΠΑΣΟΚ έχει πια καθιερωθεί στο χώρο της σοσιαλιστικής δημοκρατίας μέχρι μάλιστα του σημείου να έχει ανατεθεί στον Πρόεδρό μας η Προεδρία της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Ο σοσιαλδημοκρατικός χαρακτήρας μας είναι λοιπόν αναμφισβήτητος. Πιστεύω ότι το πρόβλημα για μας δεν μπορεί να λυθεί με τέτοιου είδους θεωρητικές αναζητήσεις αλλά με την προσπάθεια καλύτερης σύνδεσης με την κοινωνία και τα προβλήματά της. Τα κόμματα δεν είναι θρησκευτικές αιρέσεις ούτε μουσειακοί χώροι. Είναι λογικό να εξελίσσονται και να προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες που δημιουργεί η τεχνολογική εξέλιξη και η πρόοδος των ιδεών.
