Συνέντευξη στο περιοδικό "Ανεμο…λόγια", τ.45, 10 Σεπτεμβρίου 2007

Είναι οι κλιματικές αλλαγές αποτέλεσμα ανθρώπινων δραστηριοτήτων και επομένως, ουσιαστικά του μοντέλου ανάπτυξης που εφαρμόστηκε ή προϊόν φυσικών αλλαγών;

Ας μην συζητάμε τα αυτονόητα. Ο άνθρωπος πάντοτε επηρέαζε το κλίμα αλλά ποτέ πριν από την βιομηχανική επανάσταση δεν το έκανε σε πλανητικό επίπεδο και με τόσο εντυπωσιακά γρήγορους ρυθμούς. Ας μην ξεχνάμε ότι η βιομηχανική επανάσταση διαρκεί 200 χρόνια περίπου ενώ η ανθρώπινη ιστορία μετρά χιλιάδες χρόνια. Κι όμως μέσα σ’ αυτά τα λίγα χρόνια ο άνθρωπος άλλαξε δραματικά το παγκόσμιο κλίμα και συνεχίζει να το κάνει σαν να μην υπάρχει αύριο.

Συμφωνείτε ότι η ανάπτυξη δεν μπορεί να επιτυγχάνεται σε βάρος του περιβάλλοντος και ότι η αρχή της αειφόρου ανάπτυξης πρέπει να είναι κύριο στοιχείο όλων των τομεακών πολιτικών;

Απολύτως. Μόνο που δεν θα βρείτε ούτε έναν να διαφωνήσει ανοιχτά με την πρότασή σας κι ας κάνει άλλα στην πράξη. Για παράδειγμα η τουριστική μας ανάπτυξη βασίζεται στο απαράμιλλο φυσικό μας περιβάλλον και στις καθαρές μας θάλασσες. Η ΝΔ όμως προωθεί ως μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης το πρότυπο της Ισπανίας όπου το φυσικό περιβάλλον βιάστηκε από ατελείωτες τεράστιες τσιμεντένιες κατασκευές ώστε να προωθηθεί ο φτηνός τουρισμός. Δείτε τι γίνεται στη Μύκονο ή στη Σαντορίνη όπου με τις τελευταίες της ενέργειες σε λίγο θα χτίζουν και μέσα στη θάλασσα.

Είναι οι κλιματικές αλλαγές η κορυφαία πρόκληση του 21ου αιώνα, από την οποία κρίνεται ακόμη και το μέλλον μας στον πλανήτη Γη ή υπερβολές των περιβαλλοντικών οργανώσεων;

Οι κορυφαίες προκλήσεις είναι η εξασφάλιση της ενέργειας που χρειάζεται ο πολιτισμός μας, ο δυτικός τρόπος ζωής, ο οποίος μάλιστα εξαπλώνεται ταχύτατα και σ’ αυτόν προσχωρούν όλο και περισσότεροι και, δεύτερον, η εξασφάλιση του αναγκαίου χώρου. Σκεφτείτε για παράδειγμα να αποκτήσουν όλες οι κινεζικές οικογένειες ένα τουλάχιστον αυτοκίνητο. Ξέρετε πόση έκταση χρειάζεται για να σταθμεύσουν απλώς; Η ενέργεια και ο χώρος που χρειάζεται ο άνθρωπος δεν είναι ούτε ανεξέλεγκτα ούτε απεριόριστα. Εξαιτίας του τρόπου που απαντάμε σ’ αυτές τις προκλήσεις οδηγηθήκαμε σήμερα στο τραγικό κλιματικό αδιέξοδο.

Είναι ευθύνη των πολιτικών ή των ΜΚΟ να αναδείξουν το πρόβλημα και να κινητοποιήσουν δυνάμεις για την έγκαιρη και επιτυχή αντιμετώπιση του;

Είναι ευθύνη όλων όσοι θέλουν να έχουμε μέλλον. Στο πρόγραμμά μας δεσμευόμαστε για μια ενεργό συμμετοχή των ΜΚΟ στις κυβερνητικές αποφάσεις.

Το Μάρτιο οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να τεθεί δεσμευτικός στόχος μείωσης κατά 20% των Αερίων του Φαινομένου του Θερμοκηπίου (ΑΦΘ) και κάλυψης 20% της πρωτογενούς ενέργειας από ΑΠΕ, για το 2020. Όμως οι επιστήμονες εκτιμούν ότι πρέπει να μειωθούν τα ΑΦΘ κατά 80%. Πως το σχολιάζετε;

Οι κοινωνίες αργούν να συνειδητοποιήσουν τι συμβαίνει, οι πολιτικοί αργούν να αντιδράσουν και ο χρόνος τελικά δουλεύει εναντίον μας. Στόχος μας η Ελλάδα να αναδειχθεί πρωτοπόρα στην Ε.Ε. σ’ ότι αφορά αυτούς τους στόχους.

Πρόσφατα ο Υπ. Ανάπτυξης έδωσε στην δημοσιότητα την Έκθεση Μακροχρόνιου Ενεργειακού Σχεδιασμού. Πιστεύετε πως με αυτόν τον σχεδιασμό θα πετύχουμε τους στόχους της ΕΕ; Τι βελτιώσεις θα επιφέρατε εσείς; Πως θα ιεραρχούσατε τις ενεργειακές προτεραιότητες;

Ο κ.Σιούφας είναι ένας σοβαρός πολιτικός. Δυστυχώς όμως ο πολιτικός χώρος στον οποίο ανήκει διακρίνεται από τα μεγάλα και εύκολα λόγια που κάθε φορά αναβάλλεται η πραγματοποίησή τους για την επόμενη τετραετία. Συνεπώς όσα είπε δεν έχουν παρά την αξία ευχολογίων.

Πιστεύετε ότι πρέπει να συνεχιστεί η εκμετάλλευση του λιγνίτη στη χώρα μας μέχρι εξαντλήσεως αποθεμάτων;

Πρέπει βαθμηδόν να μειωθεί. Το σίγουρο είναι ότι αν μείνουμε στον λιγνίτη χωρίς να προχωρήσουμε άλλες εναλλακτικές μορφές ενέργειας θα βρεθούμε ξαφνικά μπροστά σε τεράστια, δυσεπίλυτα –αν όχι άλυτα- προβλήματα.

Για την επίτευξη των στόχων της ΕΕ πρέπει να υπάρξει άμεσα μεγαλύτερη ανάπτυξη των ΑΠΕ στην πατρίδα μας. Πως κρίνεται τις αντιδράσεις εναντίον σχεδίων εγκατάστασης αιολικών πάρκων σε νησιά αλλά και στην ενδοχώρα;

Υπάρχει σοβαρό έλλειμμα πληροφόρησης ενώ αρκετοί από όσους προσποιούνται τους «προοδευτικούς» ή τους «οικολόγους» είναι βαθιά συντηρητικοί και το μόνο που ξέρουν είναι να αντιδρούν. Υπάρχουν μέσα από τις αντιδράσεις, όχι μέσα από θετικές προτάσεις. Προσωπικά βρίσκω τους ενεργειακούς ανεμόμυλους αισθητικά ενδιαφέρουσα συμπλήρωση του τοπίου.

Πως σχολιάζετε το επενδυτικό ενδιαφέρον για Φ/Β εγκαταστάσεις και την αντίδραση του ΤΕΕ που ζήτησε αναστολή του προγράμματος ανάπτυξης των Φ/Β;

Ο τρόπος που η κυβέρνηση το μεταχειρίστηκε δημιούργησε μια γιγάντια φούσκα από την οποία κέρδισαν οι επιτήδειοι ενδιάμεσοι και μελετητικά γραφεία ενώ χιλιάδες μικροεπενδυτές θα χάσουν τις οικονομίες τους. Η ΝΔ τους έταξε εξασφαλισμένα εισοδήματα χιλιάδων ευρώ ετησίως αλλά δεν είπε σε κανέναν με ποια κριτήρια και πότε θα τους δοθεί η άδεια.

Πιστεύετε ότι η πυρηνική ενέργεια πρέπει να αποτελέσει μέρος της ενεργειακή λύσης σε εθνικό αλλά και πλανητικό επίπεδο;

Ήδη, χώρες στην Ευρώπη, όπως η Γαλλία, ετοιμάζουν νέους αντιδραστήρες. Για την χώρα μας θα πρέπει να σκεφθούμε ότι αφού έχουμε δίπλα μας το Κοζλοντούι είναι γελοίο να προσποιούμαστε ότι δεν μας αφορά η πυρηνική ενέργεια και η χρήση της. Αν μάλιστα προχωρήσει και η Τουρκία, χωρίς να έχουμε κανένα όφελος από την πυρηνική ενέργεια θα έχουμε πολλούς κινδύνους. Όπως βλέπετε, είναι πολλά αυτά που πρέπει να σκεφτούμε πριν πάρουμε οριστική απόφαση.

Ποια είναι η μαγική συνταγή που μετατρέπει τα προεκλογικά ευχολόγια σε χειροπιαστά έργα ανάπτυξης;

Δεν υπάρχει, ειδικά όταν κάποιος, όπως έκανε ο κ.Καραμανλής, τάζει τα πάντα στους πάντες. Όπως λέει κι ο λαός μας, όπου ακούς πολλά κεράσια κράτα μικρό καλάθι.

Είστε αισιόδοξος για την έκβαση της προσπάθειας αναχαίτισης των κλιματικών αλλαγών και το μέλλον του πλανήτη;

Πρέπει να είμαι αισιόδοξος. Ακόμη κι αν αποφασίσουμε να αυτοκτονήσουμε, δεν έχουμε το δικαίωμα να πάρουμε τέτοιες αποφάσεις για τις μέλλουσες γενιές.

Τι έχετε να πείτε στο θυμωμένο έφηβο του διαφημιστικού σποτ της Greenpeace;

Το πολιτικό σύστημά μας λειτουργεί με την βασική αρχή κάθε δημοκρατίας. Μόνο η οργανωμένη δράση δημιουργεί τις προϋποθέσεις να ακουστεί πραγματικά η φωνή των πολιτών και να επηρεαστούν οι εξελίξεις. Οι θυμωμένοι έφηβοι του 1974 οδήγησαν την Ελλάδα στο κλαμπ των ισχυρών και πλούσιων χωρών. Η Ελλάδα για πρώτη φορά από το 1830 έχει ένα τόσο σταθερό πολίτευμα και μάλιστα χωρίς ξένους προστάτες όπως ήταν ο βασιλιάς, ακριβώς γιατί συμμετείχαν οι πολίτες, γιατί προέκριναν το κοινωνικό από το ατομικό. Και αυτή είναι η βασική διαφορά μας από την δεξιά του χθες, του σήμερα και του αύριο.


Share