Συνέντευξη στην Ευαγγελία Κορίκη για το περιοδικό “Οπτική Ενημέρωση” (τριμηνιαία έκδοση Νοέμβριος 2010-Ιανουάριος 2011)
Ένας από τους τρόπους αντιμετώπισης του δημοσιονομικού προβλήματος της χώρας ήταν και είναι η μείωση του εισοδήματος σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Σε συνδυασμό με την αυξανόμενη ανεργία, προκύπτει όμως και μείωση της ζήτησης στην εσωτερική αγορά.
Εισπράττουμε όλοι την αγωνία του κόσμου της αγοράς, ο οποίος προσπαθεί να επιβιώσει σε μία δύσκολη συγκυρία. Η αγορά έχει επιβαρυνθεί ιδιαίτερα από τους δημοσιονομικούς περιορισμούς. Η έλλειψη ρευστότητας ταλανίζει πολλές επιχειρήσεις, οι οποίες, λόγω χαμηλών εσόδων, μερικές φορές, αναγκάζονται να αναστείλουν τη λειτουργία τους. Δεν τρέφουμε καμιά ψευδαίσθηση για αυτή την πραγματικότητα. Χρέος μας είναι να την αλλάξουμε άμεσα. Το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας ήδη προωθεί τις αποφάσεις και τα σχέδια νομοθετικών πρωτοβουλιών που απαιτούνται για τη θεσμική οργάνωση της αγοράς, τους μηχανισμούς εποπτείας και ελέγχου του υγιούς ανταγωνισμού και των τιμών και την προστασία του καταναλωτή. Στοχευμένα, θα ενισχύσουμε, μέσω σύγχρονων χρηματοοικονομικών εργαλείων, με υλικά και άυλα κίνητρα τις επιχειρήσεις, προκειμένου να βγουν από την κρίση και να διαμορφώσουμε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο. Όπως έχει ήδη εξαγγείλει ο αρμόδιος Υπουργός, κυρίαρχος στόχος είναι η επανεκκίνηση και η αναθέρμανση της οικονομίας, η επιβίωση των υφιστάμενων επιχειρήσεων και η ενίσχυση της νέας και καινοτόμου επιχειρηματικής δραστηριότητας. Σημασία έχει να προσφέρουμε ρευστότητα στην αγορά, εκεί που χρειάζεται. Στο πλαίσιο αυτό, το ΕΣΠΑ αποτελεί έναν ισχυρό μοχλό ανάπτυξης και αντιμετώπισης της κρίσης. Εξάλλου, έως το τέλος του έτους θα κατατεθεί στη Βουλή ρύθμιση για την καλύτερη λειτουργία της Επιτροπής Ανταγωνισμού και, επακόλουθα, στο επίκεντρο θα μπει η στήριξη της εξωστρέφειας της οικονομίας μας μέσα από μια νέα πολιτική επενδύσεων
Η απελευθέρωση κλειστών επαγγελμάτων, όπως του οπτικού και του φαρμακοποιού, μπορεί να έχει επιπτώσεις στο επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών και προϊόντων. Πώς θα διασφαλιστεί η υγεία του καταναλωτή έναντι του γρήγορου και ευέλικτου κέρδους;
Η διακίνηση του φαρμάκου και των οπτικών ειδών αποτελεί μια πτυχή της όλης αγοράς τους, η οποία, λόγω της φύσεως των διακινούμενων αγαθών ως κοινωνικά, παρουσιάζει χαρακτηριστικές ιδιομορφίες, τόσο στη ζήτηση, όσο και στην προσφορά. Ο καταναλωτής (ασθενής) συμμετέχει ελάχιστα στη διαδικασία επιλογής του φαρμάκου ή των οπτικών ειδών που χρησιμοποιεί, ενώ ο γιατρός, και σε μικρότερο βαθμό ο φαρμακοποιός και ο οπτικός, παίζουν κυρίαρχο ρόλο στη διαδικασία αυτή. Αυτός που ενδιαφέρεται για τις οικονομικές συνέπειες της επιλογής και της κατανάλωσης είναι αυτός που πληρώνει, δηλαδή αυτός που καλύπτει ασφαλιστικά τον ασθενή-καταναλωτή. Το κράτος, με γνώμονα την προστασία και την προαγωγή της δημόσιας υγείας, παρεμβαίνει στην παραγωγή και στη διάθεση των φαρμάκων και των οπτικών ειδών με διάφορους τρόπους, οι οποίοι έχουν αφενός μια ιατρική διάσταση (παραγωγή, καλή ποιότητα και σωστή χρήση) και αφετέρου μια οικονομική (συνθήκες λειτουργίας, διαμόρφωση τιμών και ύψους κερδών με στόχο την καλύτερη χρησιμοποίηση των πόρων που διατίθενται). Συνεπώς, η όποια ενδεχόμενη απελευθέρωση στην άσκηση των εν λόγω επαγγελμάτων ουδεμία επίπτωση μπορεί να έχει στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και προϊόντων, καθώς αυτή είναι διασφαλισμένη από τις προαναφερθείσες κρατικές παρεμβάσεις.
Η οικονομική κρίση φέρνει τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις σε δεινότερη θέση από τις αλυσίδες, οι οποίες διαθέτουν το κεφάλαιο ώστε να ξεπεράσουν τη σκόπελο αυτή. Λαμβάνοντας υπόψη και τα παραπάνω, πώς θα αντιμετωπιστεί το ενδεχόμενο λουκέτο, το οποίο ήδη αποτελεί πραγματικότητα για πολλές από αυτές;
To εμπόριο, λόγω της κατακόρυφης πτώσης της κατανάλωσης, στο σύνολο του αντιμετωπίζει πρόβλημα βιωσιμότητας. Η Κυβέρνηση, λαμβάνοντας υπόψη τις δυσκολίες των μικρομεσαίων επιχειρηματιών έχει χρησιμοποιήσει σαν εργαλείο το ΕΣΠΑ για την ενίσχυση τους. Συγκεκριμένα, έχουν ολοκληρωθεί προγράμματα επιδότησης μικρομεσαίων επιχειρήσεων, για την ίδρυση νέων και για την ενίσχυση υπαρχουσών, από τον ΕΟΜΜΕΧ και το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, συγχρηματοδοτούμενα από το ΕΣΠΑ. Πρόθεση της Κυβέρνησης είναι να ακολουθήσουν και άλλες τέτοιες στοχευμένες κινήσεις ενίσχυσης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, η μείωση του πρώτου μισθού στους νέους, η ευελιξία των απολύσεων και οι θέσεις εργασίας που χάνονται σε αυξανόμενους ρυθμούς θα μπορέσουν να ρυθμιστούν μέσω των αναμενόμενων επενδύσεων;
Επιβάλλεται και θα γίνει κάτι τέτοιο. Η Ελλάδα, μέσω της συντονισμένης προσπάθειας της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού για προσέλκυση νέων επενδύσεων, μέσω νομοθετικών παρεμβάσεων, όπως το fast track, αλλά και μέσω της προσπάθειας που εγώ και το Γραφείο μου έχουμε αναλάβει γα την απεμπλοκή ήδη ώριμων επενδύσεων, επιχειρεί και θα καταφέρει να γίνει ένα ελκυστικό επενδυτικό κέντρο. Αυτό θα φέρει ανάπτυξη, αύξηση του ΑΕΠ, νέες θέσεις εργασίας και την εν γένει αποκατάσταση των δυσάρεστων επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης που έχει χτυπήσει τους νέους, κυρίως, ανθρώπους. Ο εκσυγχρονισμός δε του ασφαλιστικού συστήματος ήταν χρέος μας απέναντι στις επόμενες γενιές, ώστε να μπορούν να έχουν σύνταξη.
Περνώντας σε ένα πρακτικό ζήτημα του κλάδου, είναι γεγονός πως η ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων δημιούργησε πρόβλημα για τους οπτικούς όσον αφορά την εξόφλησή τους. Πώς προβλέπεται να αντιμετωπιστούν τα τεχνικά, αλλά ζωτικής σημασίας, θέματα αυτά;
Πράγματι, θίγετε ένα καθόλα πρακτικό ζήτημα. Από όσο γνωρίζω, η πλειονότητα των ασφαλιστικών ταμείων ακολουθεί τον κανόνα της εξόφλησης των ίδιων των ασφαλισμένων και όχι των οπτικών. Άρα, όσον αφορά αυτά τα ταμεία δεν είναι δυνατόν η ενοποίησή τους να αποτελεί πρακτικό πρόβλημα για τους οπτικούς. Διαφορετικές διαδικασίες, από ότι έχω ενημερωθεί, ακολουθούν το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ο ΟΠΑΔ, ο Οίκος Ναύτου και ορισμένα άλλα ταμεία. Επειδή οι συνεργάτες μου έρχονται συχνά σε επαφή για διάφορα θέματα με τις Διοικήσεις αυτών των φορέων, μπορώ να ξέρω ότι αρχικά, όσον αφορά τον ΟΠΑΔ, τα όποια προβλήματα είναι ελάχιστα. Ο οργανισμός συνεχίζει κανονικά να εξοφλεί τους οπτικούς, όπως συνέβαινε και πριν την ενοποίηση, ενώ στον Οίκο Ναύτου, όπου, πράγματι, υπήρχαν έως πρόσφατα σχετικά μεγάλες καθυστερήσεις, η νέα Πρόεδρος του οργανισμού υπέγραψε απόφαση, επείγουσα και άμεσα εφαρμόσιμη, για την εξόφληση όλων των οφειλών, οι οποίες από εδώ και στο εξής θα εξοφλούνται ανά τρίμηνο και όχι ανά εξάμηνο, όπως συνέβαινε πάντα. Στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, επίσης, έχω πληροφορηθεί πως οι όποιες χρονοτριβές οφείλονται, ως επί το πλείστον, στη μη ορθή αναγραφή των απαραίτητων στοιχείων στους λογαριασμούς εξόφλησης και στην ελλιπή επισύναψη των δικαιολογητικών από τους ίδιους τους οπτικούς. Θα σας πρότεινα να απευθυνθείτε στην πολιτική ηγεσία και στις υπηρεσίες των αρμόδιων Υπουργείων για περισσότερο εξειδικευμένες απαντήσεις. Πεποίθησή μου, πάντως, αποτελεί ότι τα όσα προβλήματα εμφανίστηκαν είναι, μάλλον, απόρροια των λανθασμένων πολιτικών και πρακτικών που οι Διοικήσεις των ασφαλιστικών ταμείων εφάρμοσαν τα προηγούμενα χρόνια και όχι της ενοποίησης των ταμείων.
Κλείνοντας, θα θέλαμε να σας ζητήσουμε να απευθυνθείτε στους οπτικούς και να τους δώσετε μια εκτίμηση για την κατάσταση της αγοράς στο άμεσο μέλλον.
Κανείς δεν παραγνωρίζει την πραγματικότητα. Στην ελληνική οικονομία έχει διαμορφωθεί διαχρονικά ένα πλέγμα κινήτρων, διαδικασιών και συμφερόντων γύρω από τη διαχείριση των πόρων που, ως επί το πλείστον, έχει οδηγήσει σε επενδύσεις χωρίς αναπτυξιακή δυναμική. Σε αυτό πρέπει να προστεθεί και ένα σύνολο ακατάλληλων και ξεπερασμένων χρηματοοικονομικών εργαλείων, μαζί με ένα τραπεζικό σύστημα που χρήζει αλλαγών. Η αγορά, όπως αυτή λειτουργεί σήμερα, βρίθει στρεβλώσεων και αδικιών που πλήττουν τις υγιείς επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, αποτρέπουν τις επενδύσεις και εμποδίζουν την άσκηση συγκροτημένης αναπτυξιακής πολιτικής.
Οποιαδήποτε διαρθρωτική αλλαγή, κατά τη γνώμη μου, δε μπορεί να έχει μόνο κυβερνητική σφραγίδα. Είναι απαραίτητη η συστράτευση όλων των ανθρώπων της αγοράς. Η σύναψη ενός μεγάλου συμφώνου ανάπτυξης με τους τελευταίους και ενός συμφώνου ρευστότητας με τις τράπεζες, όπως, επίσης, και τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που ήδη άρχισαν να διαμορφώνονται και σύντομα θα είναι σε πλήρη εξέλιξη και εφαρμογή, δεν αποτελούν γενικόλογες εξαγγελίες, αλλά, αντίθετα, έχουν ήδη συγκεκριμενοποιηθεί από τον κ. Χρυσοχοΐδη. Έτσι, η αγορά θα μπορεί να έχει εύκολη, γρήγορη και φθηνή πρόσβαση στη χρηματοδότηση.
Πρέπει να ξεπεράσουμε την ύφεση και θα το καταφέρουμε. Είναι πολύ κρίσιμο όλοι να υπερβούμε τους εαυτούς μας, να αφήσουμε οριστικά πίσω μας νοοτροπίες και πρακτικές δεκαετιών που μας ζημίωσαν και να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία.
