Επιστολή στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» σχετικά με δημοσίευμα της Κυριακής 5 Δεκεμβρίου 2010 με τίτλο «Δίνουν 20 εκατ.ευρώ για να μελετήσουν πώς θα κλείσουν τις ΔΕΚΟ».
Αθήνα, 6 Δεκεμβρίου 2010
Επιστολή στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» σχετικά με δημοσίευμα της Κυριακής 5 Δεκεμβρίου 2010 με τίτλο «Δίνουν 20 εκατ.ευρώ για να μελετήσουν πώς θα κλείσουν τις ΔΕΚΟ».
Προς: α. Συντακτική Ομάδα (Θέμος Αναστασιάδης,, Αναστάσης Καραμήτσος, Χρήστος Ράπτης, Βασίλης Στεφανακίδης, Μπάμπης Κούτρας, Κώστας Ταμπαξής, Αντώνης Σρόιτερ), β.Αρχισυντάκτες (Σωτήρης Χιωτάκης, Ματίνα Νταλλαρή)
Για την ενημέρωσή σας και κυρίως την ενημέρωση των αναγνωστών σας, θα θέλαμε να θέσουμε υπ’ όψιν σας τα ακόλουθα ζητήματα σχετικά με το προαναφερόμενο δημοσίευμά σας της 5ης Δεκεμβρίου 2010.
Α. Για την Χρηματοδότηση και τον Προϋπολογισμό
• Το έργο θα χρηματοδοτηθεί από Κοινοτικούς Πόρους και συγκεκριμένα από το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Διοικητική Μεταρρύθμιση» του ΕΣΠΑ, το οποίο χρηματοδοτεί δράσεις για την μεταρρύθμιση του Δημοσίου, μεταξύ των οποίων είναι και η αναδιοργάνωση φορέων του δημοσίου (καταργήσεις ή/και συγχωνεύσεις). Το συγκεκριμένο πρόγραμμα βρίσκεται στο μέσο της χρονικής διάρκειας ισχύος του (2007 – 2013) και έχει απορροφητικότητα μόλις 3,3%. Το έργο λοιπόν αξιοποιεί κοινοτικούς πόρους που κινδυνεύουν να χαθούν και όχι πόρους του Τακτικού Προϋπολογισμού.
• Ο προϋπολογισμός του έργου είναι έως 20 εκατ. ευρώ και μόνο εφόσον γίνουν όλες οι ενέργειες που έχουν προβλεφθεί στο επιχειρησιακό του σχέδιο σε βάθος τριετίας θα απορροφηθούν έως 20 εκατομμύρια. Το έργο περιλαμβάνει οριζόντιες κεντρικές δράσεις, μελέτες σκοπιμότητας για 20 θεματικές ομάδες φορέων, προετοιμασία νομοθετικών ρυθμίσεων και διαδικασίες δημόσιας ηλεκτρονικής διαβούλευσης για 20 θεματικές ομάδες φορέων, όπου η κάθε ομάδα μπορεί να περιλαμβάνει ακόμα και δεκάδες φορείς π.χ. Φορείς Δημοσίου για Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση, ή Φορείς Δημοσίου για έρευνα κοκ. Επίσης, το σύνολο του προϋπολογισμού προβλέπει την εκπόνηση 50 business plan για νέους φορείς που θα προκύψουν από τις συγχωνεύσεις, την εκτέλεση της διαδικασίας συγχώνευσης ή κλεισίματος για 50 φορείς καθώς και την υποστήριξη 50 φορέων στην αρχική τους λειτουργία. Κάθε business plan θα περιέχει την οργάνωση του φορέα, τον τρόπο λειτουργίας και τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού ενώ η βιωσιμότητα των φορέων με οικονομικά κριτήρια θα έχει προσδιοριστεί ήδη από τις μελέτες σκοπιμότητας. Για να υπάρχει μια συγκριτική τάξη μεγέθους αξίζει να αναφερθεί ότι η αναδιοργάνωση των υπηρεσιών Υπουργείων αποτελεί έργο προϋπολογισμού 30 εκατομμυρίων ευρώ το οποίο έχει ενταχθεί προς χρηματοδότηση από την Eιδική Υπηρεσία Στρατηγικού Σχεδιασμού, Συντονισμού και Εφαρμογής Προγραμμάτων (ΕΥΣΣΕΠ) του Υπουργείου Εσωτερικών.
• Το έργο περιλαμβάνει συνολικά περίπου 493 παραδοτέα (δηλαδή μελέτες ή δράσεις) και όχι μία και μόνη μελέτη όπως αναφέρει το δημοσίευμα. Η «μελέτη» που αναφέρει το δημοσίευμα είναι η κεντρική οριζόντια μελέτη του έργου με τίτλο «Οδικός Χάρτης Συγχωνεύσεων – Καταργήσεων Φορέων του Δημοσίου», είναι ένα από τα 493 παραδοτέα, και έχει προϋπολογιστεί το κόστος της σε 500.000 ευρώ, δηλαδή κατά το 1/10 από τα 5 εκατομμύρια που αναφέρουν οι «παράγοντες της αγοράς» του δημοσιεύματος.
• Η κοστολόγηση των παραδοτέων του έργου έχει γίνει από την Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ και είναι σύμφωνη η Διαχειριστική Αρχή του Επιχειρησιακού Προγράμματος Διοικητική Μεταρρύθμιση.
• Πρέπει να είναι σαφές οτι ο προϋπολογισμός δεν είναι ίσος με τις δαπάνες και το τελικό κόστος του έργου. Ο προϋπολογισμός θέτει ένα άνω όριο για τα ζητούμενα παραδοτέα, ενώ κατά τη διάρκεια των διαγωνιστικών διαδικασιών που γίνονται, σύμφωνα με τη νομοθεσία, για την επιλογή των αναδόχων για το κάθε παραδοτέο, οι προσφορές έχουν έκπτωση επί του προϋπολογισμού. Επομένως, και στην περίπτωση που ολοκληρωθούν όλα τα παραδοτέα του έργου, το τελικό κόστος θα είναι σαφώς χαμηλότερο από τα 20 εκατομμύρια ευρώ.
• Με την πιο συντηρητική εκτίμηση, σήμερα υπάρχουν 1.500 φορείς στον στενό δημόσιο τομέα, και επομένως το έργο προβλέπει μέσο κόστος ανά φορέα περίπου 13.500 ευρώ για να γίνουν όλες οι αναγκαίες μελέτες, οι διαδικασίες συγχωνεύσεων και καταργήσεων και οι λοιπές δράσεις. Αν επαληθευθεί η εκτίμηση για 23.000 φορείς τότε το μέσο κόστος είναι 873 ευρώ ανά φορέα. Με την ευκαιρία σημειώνεται ότι ακόμα και σήμερα δεν υπάρχει ένα ενιαίο και αξιόπιστο μητρώο φορέων του δημοσίου στο οποίο να εμπεριέχονται οι αναγκαίες πληροφορίες της ταυτότητας κάθε φορέα. Αυτό άλλωστε είναι και το πρώτο παραδοτέο που ζητείται. Συγκεκριμένα το μητρώο του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων έχει καταγράψει 23.000 φορείς, το taxisnet 33.000 φορείς, το μητρώο που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του Γραφείου του Αντιπροέδρου, 1.800 φορείς, το μητρώο της ΕΛΣΤΑΤ 1.500 φορείς κοκ.
Β. Για τους αναδόχους και τους διαγωνισμούς
• Όλες οι αναθέσεις των επιμέρους έργων σε αναδόχους – οι οποίοι φυσικά θα είναι πολύ περισσότεροι από ένας – θα γίνουν με κανονικές διαγωνιστικές διαδικασίες, όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία. Πουθενά δεν προβλέπεται ότι μια εταιρεία θα αναλάβει το έργο και η ίδια θα το παρακολουθεί. Προφανώς ο δημοσιογράφος δεν έχει κατανοήσει το ρόλο της εταιρείας «Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ» και αγνοεί τις σχετικές διαδικασίες του ΕΣΠΑ ευρισκόμενος σε πλήρη σύγχυση από θολές πληροφορίες που κατέχει. Η καλύτερη ενημέρωσή του για τις διαδικασίες του ΕΣΠΑ αφού φαίνεται ότι ενδιαφέρεται για το θέμα είναι απαραίτητη ώστε να είναι σε θέση μελλοντικά να ασκήσει επιτυχώς τα καθήκοντά του.
• Το Γραφείο του Αντιπροέδρου δεν εμπλέκεται στις διαδικασίες των διαγωνισμών και στις σχετικές αποφάσεις. Την διαχείριση του έργου θα αναλάβει η «Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ», η οποία είναι εταιρία του δημοσίου, και κατέχει μεγάλη τεχνογνωσία στη σχεδίαση και υλοποίηση έργων.
Γ. Για το φυσικό αντικείμενο
• Αναφέρονται ενδεικτικά ορισμένες από τις δράσεις που προβλέπονται στο έργο:
• Ηλεκτρονικό μητρώο φορέων του δημοσίου με επικαιροποιημένα στοιχεία
• Καταγραφή της πραγματικής δραστηριότητας του συνόλου των φορέων
• Αναδιατύπωση θεσμικού και νομικού πλαισίου
• Διατύπωση γενικής μεθοδολογίας – οδικού χάρτη – για συγχωνεύσεις και καταργήσεις φορέων του δημοσίου
• Κατηγοριοποίηση φορέων σε ομάδες, σύμφωνα με κριτήρια
• 20 μελέτες σκοπιμότητας, μία για κάθε ομάδα φορέων
• 20 δημόσιες ηλεκτρονικές διαβουλεύσεις με ενσωμάτωση σχολίων, μία για κάθε ομάδα
• 20 νομοθετικές παρεμβάσεις, μία για κάθε ομάδα
• 50 εκτελέσεις απόφασης συγχώνευσης ή κατάργησης (εκτέλεση της απόφασης, δηλαδή της συγχώνευσης, εκκαθάρισης κοκ), μία για κάθε φορέα
• 50 business plan για νέους φορείς που θα προκύψουν από συγχώνευση, ένα για κάθε φορέα
• 50 υπηρεσίες υποστήριξης αρχικής λειτουργίας νέων φορέων, μία για κάθε φορέα
• Πληροφοριακό σύστημα για την διαχείριση του συνόλου των συγχωνεύσεων και την παρακολούθηση των χρόνων υλοποίησης
• Ολοκληρωμένο σχέδιο δημοσιότητας με εκδηλώσεις, ενημερωτικό υλικό, καταχωρήσεις και πλήρη δικτυακό τόπο για πληροφόρηση των πολιτών
• Το έργο έχει ως στόχο αφενός την γρήγορη αντιμετώπιση του προβλήματος, καθώς κάθε μέρα που περνάει το δημόσιο και ο Έλληνας φορολογούμενος επιβαρύνεται με τεράστια κόστη από τη λειτουργία περιττών φορέων, και αφετέρου την απόκτηση από τα στελέχη του δημοσίου τεχνογνωσίας, ώστε και μετά το πέρας του έργου να μπορούν να συνεχίσουν τη διαδικασία. Το έργο επίσης θα αφήσει πολλά εργαλεία για χρήση από τα στελέχη του δημοσίου ώστε να συνεχίσουν τις διαδικασίες, και πέραν αυτών που προβλέπεται στο έργο.
• Η σχεδίαση του έργου είναι συμβατή με τον “Καλλικράτη του Κράτους”, όπως παρουσιάστηκε στην τελευταία συνεδρίαση της διυπουργικής επιτροπής συγχωνεύσεων και γνωστοποιήθηκε με σχετικό δελτίο Τύπου. Η κυβέρνηση κινείται οργανωμένα και με σχέδιο. Στο θέμα των συγχωνεύσεων και καταργήσεων των φορέων του Δημοσίου βρήκε απλές εκθέσεις ιδεών από την προηγούμενη κυβέρνηση. Αντιμέτωπη με την έλλειψη κάθε προεργασίας αλλά και με την συνεχή πίεση της οικονομικής συγκυρίας κινήθηκε ταυτόχρονα σε δύο μέτωπα: να κλείσει ή να συγχωνεύσει φορείς όπου αυτό είναι εφικτό άμεσα ώστε να κερδίσει χρόνο για να οργανώσει τις απαραίτητες διαδικασίες ώστε να προχωρήσουμε σε πλήρη αναδιοργάνωση των φορέων του δημοσίου με την εντυπωσιακή μείωση του αριθμού τους.
• Πρέπει να σημειωθεί ότι το έργο δεν περιλαμβάνει μόνο μελέτες, αλλά και ενέργειες οι οποίες πρέπει να γίνονται σε περιπτώσεις συγχωνεύσεων και καταργήσεων. Όπως είναι γνωστό αυτές είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες και δαπανηρές. Οι εκθέσεις ιδεών που υπήρχαν, είναι απορίας άξιο πώς θα οδηγούσαν στην μείωση του κόστους των φορέων χωρίς πρόβλεψη εκτέλεσής τους.
Δ. Για τη διαδικασία
• Η διαδικασία που ακολουθήθηκε είναι κοινή σε περιπτώσεις τέτοιων έργων και αναλύεται στη συνέχεια:
1. Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για υποβολή προτάσεων εκ μέρους της Υπηρεσίας Διαχείρισης του ΕΣΠΑ.
2. Υπογραφή προγραμματικής συμφωνίας μεταξύ του Αντιπροέδρου (με την ιδιότητα του Προεδρεύοντα στην Διυπουργική Γνωμοδοτική Επιτροπή για τη σύσταση, κατάργηση, αναδιάρθρωση και μετατροπή των Υπηρεσιών, Συμβουλίων, Επιτροπών και Φορέων του Δημοσίου Τομέα, ΦΕΚ Β19/15-01-2010) και του Τελικού Δικαιούχου που είναι η Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ (ΚτΠ ΑΕ). Η ΚτΠ ΑΕ είναι εταιρία του Δημοσίου η οποία εκτελεί παρόμοιες διαδικασίες σε άλλα έργα του ΕΣΠΑ (και στο παρελθόν του ΚΠΣ) και υπάγεται στο Υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.
3. Υποβολή από τον Τελικό Δικαιούχο και τον φορέα πρότασης του έργου, του Τεχνικού Δελτίου Προτεινόμενης Πράξης (ΤΔΠΠ) στην Υπηρεσία Διαχείρισης προς αξιολόγηση και ένταξη. Το ΤΔΠΠ περιλαμβάνει ουσιαστικά την πρόταση με το συνολικό σχεδιασμό του έργου, το επιχειρησιακό μοντέλο, τα παραδοτέα και τον προϋπολογισμό. Αξιολογείται από την Υπηρεσία Διαχείρισης και μετά την ενσωμάτωση των παρατηρήσεων – διορθώσεων, στη συνέχεια το έργο “εντάσσεται” προς χρηματοδότηση. Το ΤΔΠΠ έχει υπογραφεί, όπως προβλέπει ο νόμος, από τον Αντιπρόεδρο (ως φορέα πρότασης), τον Νόμιμο Εκπρόσωπο της ΚτΠ ΑΕ (ως τελικό δικαιούχο) και την αρμόδια Γενική Γραμματέα του ΥΠΕΣΑΗΔ (εν προκειμένω την κα Ε. Μπεργελέ ως φορέα χρηματοδότησης).
4. Το έργο βρίσκεται σε διαδικασία αξιολόγησης στην αρμόδια Υπηρεσία Διαχείρισης και δεν έχει ενταχθεί προς χρηματοδότηση. Τίποτα δεν έχει γίνει εν κρυπτώ.
• Ο χρόνος που χρειάστηκε για να υποβληθεί το σχέδιο προς ένταξη είναι 6 μήνες εντατικής δουλειάς όλων των εμπλεκομένων φορέων και προσώπων.
• Στο δημοσίευμα σχεδόν όλα τα στοιχεία προέρχονται από πληροφορίες ελεύθερα διαθέσιμες στο κοινό. Το μόνο στοιχείο που δεν έχει δημοσιοποιηθεί -γιατί δεν έχει ενταχθεί προς χρηματοδότηση το έργο- είναι τα παραδοτέα ένα εκ των οποίων είναι το «Σχέδιο Προβολής» όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα. Όποιος γνωρίζει τα παραδοτέα, γνωρίζει ότι είναι 493 συνεπώς γνωρίζει ότι δεν πρόκειται για μία μελέτη και φυσικά προκαλεί πολλά ερωτηματικά γιατί αποκρύπτει αυτή την πληροφορία ενώ ταυτόχρονα επιλέγει μόνο ένα από τα 493 για να το διαρρεύσει στον δημοσιογράφο.
• Η αναφορά σε σύμβουλο του Πρωθυπουργού παραμένει ακατανόητη καθώς οι αρμοδιότητες του εν λόγω συμβούλου αφορούν θέματα πληροφορικής και όχι θέματα συγχωνεύσεων και καταργήσεων φορέων του Δημοσίου και εν γένει αναδιοργάνωσης της Δημόσιας Διοίκησης.
Συμπέρασμα
Ο Αντιπρόεδρος διέγνωσε έγκαιρα την ανάγκη δημιουργίας μιας ολοκληρωμένης δέσμης ενεργειών, μελετών και υλοποιήσεων με στόχο την γρήγορη προώθηση των καταργήσεων/συγχωνεύσεων των φορέων του δημοσίου διότι «εχθρός του καλού είναι πάντα το καλύτερο». Απευθύνθηκε σε μια εταιρεία του Δημοσίου, την «Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ», η οποία διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία (έχει υλοποιήσει έργα αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και δημιουργήθηκε γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο) για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου. Εισηγήθηκε επίσης την εξεύρεση των χρημάτων από κοινοτικούς πόρους ώστε να μην επιβαρυνθεί ο τακτικός προϋπολογισμός και ταυτοχρόνως να εισρεύσουν χρήματα από την Ε.Ε. τα οποία κινδυνεύουν να χαθούν. Δηλαδή ο Αντιπρόεδρος εισηγήθηκε την εκμετάλλευση κοινοτικών χρημάτων για να μειωθούν οι δημόσιες δαπάνες μέσω της επιτάχυνσης της συγχώνευσης/κατάργησης φορέων όπως είναι το συμφέρον του Έλληνα φορολογούμενου.
Η κοστολόγηση του έργου έγινε από την Κοινωνία της Πληροφορίας ΑΕ σε συμφωνία με την Διαχειριστική Αρχή. Όπως είναι δομημένο το έργο κατόπιν των κατευθύνσεων του Αντιπροέδρου, αν ενταχθεί τελικά στο πρόγραμμα «Διοικητική Μεταρρύθμιση», υπάρχει η δυνατότητα να ολοκληρωθεί με 5 εκατομμύρια ευρώ αν οι «παράγοντες της αγοράς» -όπως υποστηρίζει το «Πρώτο Θέμα»- πράγματι υποβάλλουν τέτοιες προσφορές. Ακόμα καλύτερα μάλιστα αν οι «παράγοντες της αγοράς» υποβάλλουν ακόμα μικρότερες προσφορές χωρίς αυτό να είναι εις βάρος της ποιότητας των μελετών και των διαδικασιών.
Ο Αντιπρόεδρος δεν εμπλέκεται σε κανένα ζήτημα χρηματοδότησης, διαγωνισμών κοκ για τα οποία θα ακολουθηθεί ασφαλώς η σχετική νομοθεσία με ευθύνη εκείνων που προβλέπεται από αυτήν. Το δημοσίευμα της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα» επιχειρεί να δημιουργήσει την εντύπωση ότι ο Αντιπρόεδρος θα δώσει 20 εκατομμύρια ευρώ σε μία εταιρεία για μία μελέτη. Είναι τόσο εξωφρενικά ψευδής και εκτός πραγματικότητας αυτός ο ισχυρισμός που δεν αξίζει καν διάψευσης.
Το πιο ενδιαφέρον σημείο του δημοσιεύματος πάντως είναι ότι ο δημοσιογράφος πετυχαίνει το ακατόρθωτο: καταγγέλλει την ίδια στιγμή και το ίδιο το έργο αλλά και ότι δεν έχει ήδη υλοποιηθεί αυτό το έργο που κατά τα άλλα καταγγέλλει. Με την ευκαιρία υπενθυμίζουμε ότι το έργο δεν έχει ενταχθεί προς χρηματοδότηση.
Επειδή το κείμενό σας απευθύνεται σε ανθρώπους που δεν γνωρίζουν τις διαδικασίες και τις ορολογίες και ως εκ τούτου, είναι δυνατό να δημιουργήσει αμφιβολίες για την ορθή χρήση του δημοσίου χρήματος από τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης, παρακαλούμε να δημοσιεύσετε αυτούσια την παρούσα επιστολή στο επόμενο φύλλο της εφημερίδας σας καθώς και στην ιστοσελίδα σας.
