Οι υπαρκτοί και το όραμα
Οι ιδεολογίες της συντήρησης ή της μεταρρύθμισης στηρίζονται στην εμπεδωμένη αντίληψη ότι τα πράγματα, ως έχουν, βαίνουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, έστω και αν παρουσιάζουν επί μέρους ελλείψεις, βραδυπορίες και αδυναμίες προσαρμογής σε νέες πραγματικότητες.
Αντίθετα, οι ανατρεπτικές ιδεολογίες της «ρήξης» και της «αλλαγής» ξεκινούν από τη διαπίστωση ότι η σύγχρονη κοινωνία δεν είναι παραδεκτή και επομένως επιβάλλονται αγώνες και πρωτοβουλίες για να δημιουργηθεί μια νέα πραγματικότητα. Ακριβώς όμως επειδή η πραγματικότητα αυτή δεν υπάρχει στον συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο και ιστορικό χρόνο, είναι αναγκαία η αναφορά ή σε κάποιο πρότυπο που εφαρμόστηκε αλλού ή / και άλλοτε ή σε κάποιο όραμα.
Στη σημερινή Ελλάδα όσοι ενστερνίζονται τις ιδεολογίες της συντήρησης ή της μεταρρύθμισης, δηλαδή της Δεξιάς και της Κεντροδεξιάς, δεν έχουν ανάγκη προτύπου ή οράματος. Τους ανήκει η παγκοσμιοποιημένη σύγχρονη ανθρωπότητα και με τους συμμάχους που εύκολα μπορούν να βρουν είναι δυνατό να επιδιώξουν την υλοποίηση προγραμμάτων για την αντιμετώπιση των επί μέρους κακώς κειμένων.
Αντίθετα, ο χώρος της Αριστεράς και της Κεντροαριστεράς αντιμετωπίζει μια φοβερή δοκιμασία. Το πρότυπο του υπαρκτού σοσιαλισμού συνετρίβη τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’90. Εκατομμύρια κοινωνικά στελέχη με αγνά ιδανικά, αγωνιστική διάθεση, ικανότητες και γνώσεις σπρώχτηκαν από αυτή την κατάρρευση στην απογοήτευση, την περιθωριοποίηση, μερικές φορές στην αυτοκτονία. Η άγρια χαρά των αντιπάλων και οι κλαυθμυρισμοί όσων δεν είχαν την πνευματική γενναιότητα και ευαισθησία για να αντιμετωπίσουν κατά πρόσωπο αυτή την καταστροφή δεν επέτρεψαν μέχρι σήμερα να μετρήσουμε τις πραγματικές διαστάσεις αυτής «της Μπιάφρας του πνεύματος», αυτού του κολοσσιαίου ιστορικού πισωγυρίσματος. Εν πάση περιπτώσει, ό,τι και να λένε οι μετανιωμένες ή οι αμετανόητες μειοψηφίες, η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της Γης έχει αποδεχθεί ότι ο υπαρκτός σοσιαλισμός ήταν ένα από τα πιο φρικτά καθεστώτα εκμετάλλευσης και τυραννίας που δημιούργησε ο άνθρωπος πάνω στη Γη.
Οι μεγαλοφυείς αναλύσεις των μάγων της διαλεκτικής στη Δυτική Ευρώπη του 19ου αιώνα λειτούργησαν ως ιδεολογικός μανδύας του πιο συμπαγούς ολοκληρωτικού συστήματος που είχε ποτέ εφευρεθεί. Οι προσωπικές ελευθερίες και τα ατομικά δικαιώματα καταπατήθηκαν, δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι ταλαιπωρήθηκαν, βασανίστηκαν, πέθαναν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή οδηγήθηκαν στα εκτελεστικά αποσπάσματα. Η οικονομική καθυστέρηση και ο παραγωγικός παραλογισμός οδήγησαν στον θάνατο από την πείνα πολλών ακόμα εκατομμυρίων.
Πρωτοφανείς καταστροφές του φυσικού περιβάλλοντος σημειώθηκαν παντού όπου οι κτηνώδεις γραφειοκράτες του συστήματος επεδίωκαν αδίστακτα τους εξωφρενικούς και εξωπραγματικούς στόχους της παραγωγικής τους παράνοιας. Ούτε καν συνθήκες ελεύθερα αποδεκτής θρησκευτικής ανοχής και εθνικής συνύπαρξης δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν οι σοβιετικοί γραφειοκράτες. Μόνο οι ιεχωβάδες παλαιοκομμουνιστές και νεοκομμουνιστές της παράδοξης αυτής χώρας στην οποία έχουμε το προνόμιο να ζούμε εκθειάζουν και δικαιολογούν ακόμη το φρικτό αυτό παρελθόν.
Μένει λοιπόν το όραμα, που δεν έχει ανάγκη την απολογητική προσέγγιση κάποιου υπαρκτού παρελθόντος. Εξ ορισμού ανήκει αποκλειστικά στο μέλλον και διαπιστώνεται μόνο στη γραπτή ή προφορική περιγραφή των στόχων του συγκεκριμένου χώρου ή της δεδομένης ηγεσίας.
Το πρόβλημα με το όραμα είναι η καθιερωμένη επανάληψη της εναρκτήριας προαναγγελτικής διαδικασίας. Κάποιος ή κάποιοι αρχίζουν να ανακοινώνουν σε όλους τους τόνους ότι χρειάζεται μια «άλλη πολιτική», ότι «πρέπει να διδαχτούμε από το παρελθόν», ότι «είμαστε ισχυρότεροι και σοφότεροι» και στο τέλος, χωρίς περίσκεψη καμία, ότι όλες αυτές οι γενικόλογες και αφηρημένες κοινοτοπίες αποτελούν όραμα.
Το πράγμα δυσκολεύει όταν την προσβολή αυτή κατά της κοινής νοημοσύνης και της πνευματικής και πολιτικής ωριμότητας του πολίτη την αποπειρώνται άνθρωποι που φέρουν βαρύτατη ευθύνη για το παρελθόν της παράταξης και της χώρας και που ποτέ δεν βρήκαν την ελάχιστη γενναιότητα που είναι απαραίτητη για να ασκήσουν μια αξιόπιστη αυτοκριτική και κατά συνέπεια να θέσουν τον εαυτό τους εκτός πολιτικής ζωής.
Οπως οι τσαρλατάνοι δίνουν τα χέρια, σαλτάρουν στην εξέδρα και από κοινού φωνάζουν: «Εμπιστευθείτε μας. Ολα θα είναι διαφορετικά. Αντιπροσωπεύουμε το όραμά σας».
Πηγή: ΤΟΒΗΜΑ
