Πραξικόπημα στο … Άντεν

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Βήμα της Κυριακής, 22 Απριλίου 2007

«Είχα μόλις γυρίσει στο Παρίσι την 18η Απριλίου. Στην Αθήνα είχα κατεβεί μετά από πρόσκληση του Αντώνη Μπριλλάκη (στην τότε ΕΔΑ πρόσκληση του κόμματος ήταν διαταγή) για να συναντήσω τον μόλις αποφυλακισθέντα Χαρίλαο Φλωράκη, ο οποίος μαζί με άλλα μέλη του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ είχε αναλάβει την ουσιαστική καθοδήγηση της ΕΔΑ. Είχα τελειώσει τη μεταπτυχιακή φοίτηση και είχα την πρόθεση να εξαντλήσω τη γαλλική μου υποτροφία, μένοντας ακόμη δύο χρόνια στο Παρίσι για να συντάξω τη διατριβή μου. Ο Φλωράκης ανέτρεψε όλα αυτά τα σχέδια. Επρεπε να γυρίσω αμέσως στην Ελλάδα, να πάρω μέρος στις εκλογές (ήμουν ήδη υποψήφιος το 1964) και να ασχοληθώ επαγγελματικά με το κόμμα.

Οποιες και αν ήταν οι αρχικές μου διαθέσεις τέτοιες εντολές δεν ήταν προς συζήτηση στην οδό Αριστείδου εκείνη την εποχή.

Γύρισα λοιπόν στο Παρίσι για να οργανώσω τη μετακόμιση της οικοσκευής μου (κυρίως βιβλία) και το πρωί της 21ης Απριλίου πήρα το μετρό και πήγα στην Avenue de l’ Opera, στην Ολυμπιακή Αεροπορία, να βγάλω εισιτήριο για την Αθήνα. Μπροστά στην είσοδο του πρακτορείου υπήρχε ένα πρόχειρο κιόσκι που πουλούσε “France Soir” εκείνη την εποχή, λαϊκή εφημερίδα μεγάλης κυκλοφορίας. Με την άκρη του ματιού μου μού φάνηκε ότι διάβασα “Coup d’ etat a Aden” (“Πραξικόπημα στο Αντεν”). Την εποχή εκείνη στο Αντεν (Νότια Υεμένη) ήταν σε εξέλιξη μια επανάσταση που συγκέντρωνε το ενδιαφέρον των διαφόρων μαρξιστικών τάσεων στο Πανεπιστήμιο.

Οταν άνοιξα το πρωτοσέλιδο είδα με τρόμο την αλήθεια. Τα τανκς μπροστά στον Αγνωστο και “Athenes” αντί “Aden” όπως νόμιζα.

Εκείνη τη στιγμή έβγαινε από την Ολυμπιακή ο ευπατρίδης και παλιός σοσιαλδημοκράτης Στρατής Σωμερίτης, που είχε έρθει να επισκεφθεί τον γιο του. Εμεινε και αυτός άναυδος.

Γύρισα σπίτι κυριολεκτικά τρεκλίζοντας. Γύρω μου τα πακέτα τού επαναπατρισμού έχασκαν σαν πρώτη πράξη ημιτελούς δράματος. Θυμάμαι ότι για μισή ώρα έκλαιγα με λυγμούς πεσμένος μπρούμυτα στο κρεβάτι.

Σε καμιά ώρα το τηλέφωνο άρχισε να χτυπάει. Είχε αρχίσει η κινητοποίηση. Η απελπισία έπρεπε να ξεπερασθεί. Η αντίσταση έπρεπε να αποκτήσει πρόσωπο. Η απομόνωση του καθεστώτος να αρχίσει.

Το ίδιο βράδυ ήμαστε τουλάχιστον χίλιοι στο 44, rue de Rennes. Ξεχειλίσαμε και κατακλύσαμε την πλατεία τού St. Germain. Οι κατάπληκτοι Γάλλοι έβλεπαν, πρώτη φορά, μιαν εικόνα που θα τους συνόδευε για μιαν επταετία. Οι Ελληνες διαδήλωναν για τη Δημοκρατία στην πατρίδα της Δημοκρατίας.

Ενα ένα έρχονται στο μυαλό μου τα πρόσωπα εκείνης της αντίστασης. Πολλοί δεν ζουν πια. Οι άλλοι γνωρίσαμε τις πιο διαφορετικές τύχες στη ζωή μας.

Δεν θα τους ξεχάσω ποτέ. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το πάθος και την πίστη τους στη Δημοκρατία. Οπως και δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτούς που βολεύτηκαν, σιώπησαν και συνεργάστηκαν με το καθεστώς τής βίας και του παραλογισμού.

Αιώνιο να είναι το όνειδος».

Share

Το μέλλον της Ευρώπης εξαρτάται από την ικανότητά της να συνεχίσει να πείθει

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Η Ευρώπη στη ζωή μας”, Απρίλιος 2007

Το μέλλον της Ευρώπης εξαρτάται από την ικανότητά της να συνεχίσει να πείθει ότι η συνεργασία και οι συμβιβασμοί είναι αμοιβαία επωφελείς για όλους τους συμμέτοχους.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε ως ένας μεγάλος οικονομικός και εν συνεχεία πολιτικός, συμβιβασμός μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας. Χωρίς λοιπόν κάποιος να παραγνωρίζει τις υλικές προϋποθέσεις –για να θυμηθούμε και την μαρξική ορολογία- δεν θα πρέπει να αγνοεί και τις κοινωνικές, πολιτικές σχέσεις αλλά και την ιδεολογία που συνδέονται και αλληλοεπιδρούν μ’ εκείνες.

Και εδώ ακριβώς βρίσκεται το μέγιστο ερώτημα που έχει να απαντήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση: θα παραμείνει μια τεράστια αγορά ή θα προχωρήσει και στην πολιτική της ενοποίηση με τρόπους καινοτόμους και πρωτοποριακούς –αφού θα είναι η πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία που θα πραγματοποιηθεί μια τέτοια προσπάθεια.

Η πολιτική της ενοποίηση συνδέεται και εξαρτάται από την ικανότητα της Ε.Ε. να δημιουργήσει, να εμπνεύσει μια νέα ταυτότητα, να κατασκευάσει μια νέα συλλογικότητα η οποία χωρίς να παραβλέπει ή να εξαφανίζει τις εθνικές ιστορικές διαδρομές θα μπορεί να προσφέρει μια καινούργια συλλογικότητα, ένα μεγάλο «εμείς».

Σε τι θα μπορούσε να βασιστεί αυτή η νέα συλλογικότητα; Νομίζω ότι σ’ αυτή την συζήτηση πλην των γνωστών ζητημάτων που αφορούν τον αρχαίο ελληνικό και τον λατινικό πολιτισμό, τον χριστιανισμό αλλά και την ίδια την αντίληψη για το έθνος-κράτος, θα πρέπει να τεθεί και το ζήτημα των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Ίσως μάλιστα εκεί να βρίσκεται και ο μίτος της Αριάδνης που θα μας οδηγήσει σε μια νέα συλλογικότητα.

Η Ενωμένη Ευρώπη ήδη αποτελεί παράδειγμα για όλο τον κόσμο. Μέσα σ’ αυτά τα 50 χρόνια απέδειξε ότι μπορεί να εξελίσσεται και να απαντά με επιτυχία στις προκλήσεις των καιρών. Για την Ελλάδα η Ενωμένη Ευρώπη ήταν μια πρωτίστως πολιτική επιλογή που θα βοηθούσε αποφασιστικά στον εκδημοκρατισμό και την πολιτική της σταθερότητα. Δεν ήταν όμως μόνο η Ελλάδα που επένδυσε κυρίως στην πολιτική διάσταση της τότε ΕΟΚ και κέρδισε. Ήταν και η Ισπανία και η Πορτογαλία.

Ήδη η συζήτηση για ένα Ευρωπαϊκό Σύνταγμα ξανανοίγει. Η Ελλάδα θα πρέπει να συμμετάσχει ενεργά στις δυνάμεις εκείνες που με σταθερότητα και πειστικά επιχειρήματα θα συνεισφέρουν στην κατεύθυνση προς την πολιτική ενοποίηση της Ενωμένης Ευρώπης.

Share


Δημοσιογράφος: Φώφη Γιωτάκη

Τίτλος

“Αυτή η κυβέρνηση πέφτει μόνη της, εμείς πάντως δεν τη δυσκολέψαμε”

Θα αποδειχθεί η ΝΔ, πιστεύετε, μια… δεξιά παρένθεση, όπως είπε…

Δεν με ενδιαφέρουν οι συνθηματολογίες, ούτε θέλω να υποτιμήσω και να υποβαθμίσω τους αντιπάλους μου. Τα πράγματα όμως έχουν φτάσει σε αδιέξοδο, υπάρχει τέτοια παρακμή και αδυναμία αντίδρασης σε όλα αυτά που γίνονται. Εχουν καταργηθεί τα αντανακλαστικά της κυβερνητικής παράταξης. Εφτασαν στο αδιέξοδό τους, μόνοι τους!

Εμείς κάναμε μία αντιπολίτευση επί μακρό χρονικό διάστημα που είχε ξεκινήσει, όπως ξέρετε, από την περίφημη προσφορά του Παπανδρέου να στηρίξει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης.

Κάνατε αντιπολίτευση επί δύο χρόνια τουλάχιστον, όχι με μεγάλη… επιτυχία…

Είναι χαρακτηριστικό ότι κάναμε αντιπολίτευση που είχε τη γενική κατακραυγή από το σύνολο του Τύπου, που έλεγε -αν θέλετε να χρησιμοποιήσω έναν όρο του γηπέδου- «παίξτε μπάλα επιτέλους». Αρα δεν τους δυσκολέψαμε εμείς. Δεν τους δημιουργήσαμε εμπόδια. Εμείς ήμασταν πέραν του δέοντος καλόπιστοι και εποικοδομητικοί.

Τι προτείνετε για την Ολυμπιακή, που σας ταλαιπώρησε κατά την επιστροφή σας προχθές από τη Μόσχα;

Η κυβέρνηση να μας προτείνει! Εγώ είχα προτείνει το 94 ως αρμόδιος υπουργός την ιδιωτικοποίηση της Ολυμπιακής, αλλά δεν ήταν σε θέση η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να δεχθεί μια τέτοια πρόταση.

Δεν είχα καμία ελπίδα τότε. Υπήρχε μια ειδική σχέση της Ολυμπιακής τότε με την κυβέρνηση – αν μπορώ έτσι να την περιγράψω.

Αλλά εδώ οι φιλελεύθεροι αυτοί μεταρρυθμιστές δεν μπορούν ούτε αυτό το θέμα να λύσουν – και για το οποίο στο κάτω κάτω της γραφής δεν διαφωνεί πια κανείς. Ολοι είμαστε υπέρ της ιδιωτικοποίησης ή εν πάση περιπτώσει υπέρ μιας μορφής εκσυγχρονισμού της Ολυμπιακής που να αφήνει μεγάλο περιθώριο στην ορθή διαχείριση. Δεν έχουμε πια άλλες δυνατότητες.

Ε, λοιπόν, αυτή η κυβέρνηση δεν μπορεί να αντιδράσει σε τίποτα. Δεν έχει πλέον σπονδυλική στήλη, δεν έχει νευρικό σύστημα. Είναι η χώρα σε αδιέξοδο.

Και ο κ. Τσιτουρίδης;

Εγώ δεν ξέρω αν ο κ. Τσιτουρίδης είναι… άτυχος τελικά. Και δεν θα το έλεγα, επειδή γνωρίζω και το παρελθόν του κατά τη διάρκεια της επταετίας. Ανήκει σε συγκεκριμένο τρόπο σκέψης. Του συμβαίνει το ένα, του συμβαίνει το δεύτερο, τώρα του συμβαίνει το τρίτο, σκανδαλίζει επί χρόνια όλη την Ελλάδα ο συγκεκριμένος κ. Τσιτουρίδης. Ε, δεν μπορεί να κάνει έναν ανασχηματισμό ο κ. πρωθυπουργός και να μας απαλλάξει από την παρουσία του; Γιατί πλέον κυβερνά ο κ. Τσιτουρίδης, δεν κυβερνά ο κ. Καραμανλής.

Ο πρωθυπουργός έχει ευθύνη;

Η συμπεριφορά του δείχνει μια απόλυτη περιφρόνηση προς τον πολίτη, μία κυβερνητική αλαζονεία μπροστά στην οποία οι οποιεσδήποτε παρεκτροπές του ΠΑΣΟΚ στο παρελθόν μοιάζουν χαριτωμένα παιχνιδάκια. Είναι δυνατόν να βοά η χώρα για συγκεκριμένα και επαναλαμβανόμενα σκάνδαλα και να μη γίνεται τίποτα;

Ναι, αλλά στο ΠΑΣΟΚ έχετε αποδείξει ότι χάνετε εύκολα τον κοινό μπούσουλα… Με αποτέλεσμα να αισθάνεται -λένε- η κυβέρνηση και ο κ. Καραμανλής ισχυρός…

Κοιτάξτε, αυτά είναι αλαζονικές συμπεριφορές, οι οποίες στην πολιτική πληρώνονται. Αυτή είναι η συμπεριφορά του. Δηλαδή, όπως εγράφη ότι είχε πει κάποτε «του ρίχνω με άνεση τέσσερις με πέντε μονάδες του αντιπάλου μου…». Αν έχεις τέτοια νοοτροπία, τότε κινδυνεύεις να βρεθείς μπροστά σε πολύ μεγάλες εκπλήξεις. Και να σας πω και κάτι: επί ανθρωπίνου επιπέδου θα το αξίζεις αν αυτή είναι η συμπεριφορά σου! Γιατί αυτό το παιχνίδι πρέπει να γίνεται με κάποιον σεβασμό.

Θεωρώ λοιπόν και το επαναλαμβάνω ότι το ΠΑΣΟΚ είναι πλέον καταδικασμένο να κερδίσει αυτές τις εκλογές.

Δεν είμαι ΑΕΚ, αλλά είμαι με τον Ντέμη

Για το τραγικό συμβάν στην Παιανία έχουν ευθύνη οι ομάδες;

Η ευθύνη είναι καταρχήν της κυβέρνησης. Η βία των γηπέδων υπήρχε πάντα, αλλά επιδεινώθηκε τα τελευταία τρία χρόνια. Και νομίζω ότι αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι γίνεται αφ υψηλού διαχείριση του χώρου του πολιτισμού και συνολικά της χώρας από τον πρωθυπουργό… Οι ομάδες έχουν ευθύνη αλλά δεν μπορεί να γίνεται η κοινωνία υπεύθυνη για την αδράνεια των θεσμών. Γιατί ο κ. Ορφανός, δεν καλεί τις ομάδες και να τους πει: εγώ απαιτώ να μου δώσετε μέσα στις επόμενες ημέρες τον κατάλογο των ανθρώπων, των οποίων θα απαγορευτεί η είσοδος στα γήπεδα. Είναι εγκληματικές κάποιες οργανώσεις. Εγώ λέω εξαρχής ότι δεν είμαι οπαδός της ΑΕΚ, αλλά όταν ο κ. Νικολαϊδης κατήγγειλε τις εγκληματικές συμπεριφορές στο γήπεδο, τον κατήγγειλαν ως καταδότη της Αστυνομίας. Τώρα αυτό το παιδί το πεθαμένο ποιος θα το πληρώσει; Αυτοί που γράφουν εξυπνάδες; Αυτοί που αδιαφορούν στις διοικήσεις των ομάδων; Ή τελικά και κατά κύριο λόγο ο υφυπουργός Αθλητισμού και ο πρωθυπουργός που τον καλύπτει;

Δεν αλλάζω την άποψή μου για το άσυλο των ΑΕΙ

Αλήθεια, στους ψηφοφόρους σας τι λέτε;

Το πρώτο που μπορεί να κάνει κανείς είναι να συγκρίνει το έργο από το 94 μέχρι το 2004 και μετά. Από κει και πέρα γενικά, ήρθε μια άλλη παράταξη που υποσχέθηκε «καλύτερες μέρες» και αποδείχθηκαν καραγκιόζηδες!

Για το πανεπιστημιακό άσυλο;

Η άποψή μου είναι σαφής και δεν έχω κανέναν λόγο να την αλλάξω. Αλλά οι απόψεις μου δεν ήταν ποτέ να μην υπάρχει πανεπιστημιακό άσυλο. Ημουν ένας από αυτούς που αγωνίστηκαν για να δημιουργηθεί, ένας από αυτούς που είπαν πρώτοι την κουβέντα αυτή στη χώρα μας. Και σημαίνει ελευθερία απόψεων και να μην ασκείται κανενός είδους βία.

Οταν όμως ασκείται…

Δεν πρέπει να συμβαίνει αυτό. Οταν π.χ. ένας διδάκτωρ μπει σε μια αίθουσα και αρχίσει και διδάσκει ότι η γη είναι επίπεδη, έχω το δικαίωμα να πάω εκεί να φέρω αντιρρήσεις, να συζητήσω. Δεν έχω όμως δικαίωμα ούτε γιαούρτια να του πετάξω ούτε να πω ότι είναι πράκτορας της CIA ούτε να τον πετάξω έξω από την αίθουσα! Θέλω να πω ότι και οι ακραίες και οι ιδιόμορφες και οι πιο μειοψηφικές απόψεις πρέπει να ακούγονται μέσα στο πανεπιστήμιο με σεβασμό.

Εσείς αναφερθήκατε σε διακίνηση ναρκωτικών μέσα…

Αυτά είναι δευτερεύοντα στοιχεία. Αλλά η ουσία ποια είναι: Στο πανεπιστήμιο, όπως έχει διαμορφωθεί το κλίμα, είναι πολύ δύσκολο να έχεις άποψη διαφορετική από εκείνη της εικαζόμενης πλειοψηφίας.

Ας πούμε ότι είναι έτσι όπως τα λέει ο κ. Αλαβάνος, ότι είναι η πλειοψηφία. Ερωτώ: έχει δικαίωμα η πλειοψηφία να εμποδίζει τη μειοψηφία να πηγαίνει στα μαθήματα, να ακούσει τους καθηγητές που θέλουν να διδάξουν, να λένε ό,τι θέλουν; Αυτό που λέω εγώ είναι ότι το πανεπιστημιακό άσυλο έχει καταλυθεί μέσα στο πανεπιστήμιο και με ευθύνη της ακαδημαϊκής κοινότητας. Αυτό είναι κάτι το αυταπόδεικτο.

Είπατε επίσης ότι τα κόμματα της Αριστεράς δεν μπορεί να λένε ότι δεν θα εφαρμοστεί ο νόμος.

Είπα ότι κανείς μέσα στη Βουλή δεν μπορεί να λέει ότι δεν εφαρμοστεί ο νόμος. Δεν είπα ότι δεν υπάρχουν νόμοι που δεν είναι εφαρμόσιμοι. Δεν είπα ότι ο κάθε πολίτης δεν μπορεί να διαμαρτύρεται εναντίον ενός νόμου. Και επομένως δεν θα γυρίσουμε στην… Οθωμανική Αυτοκρατορία, όπως είπε κάποιος. Αλλά να λέει κόμμα που συμμετέχει σε μια κοινοβουλευτική διαδικασία, η οποία καταλήγει σε μια ψηφοφορία, ότι εγώ τον νόμο αυτόν δεν θα τον εφαρμόσω, το θεωρώ πολύ πρωτότυπη άποψη για τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Και θέλω να μείνω εδώ…

Το ΚΚΕ είναι συντηρητικό κόμμα;

Δεν θέλω να κρίνω το ΚΚΕ. Δεν με ενδιαφέρει το ΚΚΕ. Και ξέρετε, είναι λίγο άχαρο να κρίνω το ΚΚΕ, διότι οι απαντήσεις του ΚΚΕ σε αυτά τα οποία λέω επί της ουσίας της πολιτικής μας ζωής, είναι ότι ο παππούς μου έκανε δικτατορία το 1925! Ε, λοιπόν, τι να πω. Δυστυχώς ο παππούς μου δεν μπορεί να απαντήσει (γέλια)…

Βλέπετε πάντως ότι οι πολιτικές μπορεί να οδηγήσουν σε κυβερνητική συνεργασία του ΠΑΣΟΚ με τον ΣΥΝ;

Εκτιμώ ότι θα υπάρχει τέτοια διαφορά που θα δίνει μια μικρά πλειοψηφία στο πρώτο κόμμα.

Αποκλείετε πεντακομματική Βουλή;

Γι αυτό που λέτε, πρέπει να είναι πεντακομματική η Βουλή και τα μικρά κόμματα να έχουν πάρει ένα πολύ μεγάλο αριθμό ψήφων. Και τα δύο μεγάλα κόμματα να πέσουν κάτω από το 40%. Αυτό είναι πολύ απίθανο σενάριο.

Το ΠΑΣΟΚ δεν θα πέσει λέτε κάτω από 40%;

Δεν ξέρω ποιος θα πέσει κάτω από το 40%. Εγώ νομίζω ότι και τα δύο κόμματα θα είναι γύρω στο 40%.

Να κρεμάσουμε τη Ρεπούση στη Μητρόπολη;…

Το βιβλίο της έκτης δημοτικού; Να καταργηθεί;

Δεν μιλάω για βιβλία που δεν έχω διαβάσει με ύφος Παπαρρηγόπουλου. Υπάρχουν ορισμένα λάθη που θα μπορούσαν να έχουν διατυπωθεί πιο σωστά. Από εκεί μέχρι του σημείου να… κρεμάσουμε τη συγγραφέα μπροστά από την πύλη της Μητρόπολης Αθηνών ή να την αφορίσουμε, νομίζω ότι υπάρχει ένας τεράστιος χώρος ορθής και ψύχραιμης οριοθέτησης.

Και φοβούμαι ότι όλοι αυτοί που πρωταγωνιστούν στην προσπάθεια να αποσυρθεί αυτό το βιβλίο δεν θα ικανοποιούντο από οποιοδήποτε βιβλίο που δεν θα περιείχε τις δικές τους πατριδοκαπηλικές, θρησκόληπτες και τελικά χουντικές νοοτροπίες και απόψεις.

Η Ντόρα είναι μία… ωραιοτάτη κυρία

Δεν σας ρωτώ τι θα γίνει στο κόμμα σας αν χάσετε τις εκλογές. Αλλά θα σας ρωτήσω, αν χαρακτηρίζατε τον Γιώργο Παπανδρέου «ηγέτη μακράς πνοής»;

Δεν καταλαβαίνω τι θα πει ηγέτης μακράς πνοής. Ολοι οι ηγέτες είναι μακράς πνοής. Ολοι οι ηγέτες εκλέγονται από αυτούς που τους εκλέγουν – και είμαι ένας από αυτούς. Οχι μόνο έχω εκλέξει τον Γιώργο Παπανδρέου, αλλά τον έχω υποστηρίξει και συστηματικά από τότε που εξελέγη. Χωρίς ημερομηνία λήξης και χωρίς προοπτική αντικατάστασης. Αυτά τα προβλέπει το καταστατικό του κόμματος.

Η πορεία ενός ηγέτη δεν κρίνεται πάντα από το καταστατικό…

Κρίνεται και από πολλά άλλα πράγματα. Κρίνεται από την επιτυχία του, κρίνεται από τυχαία γεγονότα και από τη θέλησή του και από την επιρροή του. Ολα αυτά είναι που καθορίζουν την πολιτική ζωή. Αλλά συζήτηση και μάλιστα συστηματική εκ των προτέρων ότι ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ έχει ημερομηνία λήξης δεν μπορεί να γίνεται. Γιατί να μη συζητήσουμε για την ημερομηνία λήξης του κ. Καραμανλή, η οποία είναι δεδομένη.

Ξέρετε συγκεκριμένη… ημερομηνία;

Πώς δεν ξέρω! Ο κ. Καραμανλής είναι εκλεγμένος για μια τετραετία αν δεν κάνω λάθος. Ο κ. Παπανδρέου δεν είναι εκλεγμένος για μία τετραετία. Είναι εκλεγμένος πρόεδρος μέχρι να επέλθουν γεγονότα άλλα, τα οποία μπορεί να επέλθουν, και θα επέλθουν κάποτε. Κανείς δεν είναι αιώνιος και αναντικατάστατος. Λοιπόν, γιατί δεν συζητάμε για την ημερομηνία λήξεως του κ. Καραμανλή που είναι πιθανότατη και… έρχεται!

Μάιο;

Α, δεν είμαι στα κυβερνητικά επιτελεία (γέλια). Πιστεύω ότι ο κ. Καραμανλής δεν είναι ριψοκίνδυνος ηγέτης. Προσπαθεί να μειώσει τις πιθανότητες ήττας και προσπαθεί να τη χρεωθεί το κόμμα και όχι ο ίδιος. Η δήλωσή του είναι ότι θα εξαντλήσει την τετραετία, αλλά εγώ το βλέπω παρά πολύ απίθανο. Βλέπω το φθινόπωρο πολύ πιθανό.

Βλέπετε ότι ανοίγει ο δρόμος στην κυρία Μπακογιάννη;

Είναι μια μεγάλη παράταξη. Εχει παρά πολλά στελέχη και η κυρία Μπακογιάννη είναι από τους δημοφιλέστερους εκπροσώπους του κόμματός της.

Σας κατηγορούν ότι κάνετε… φιλική αντιπολίτευση στην κυρία Μπακογιάννη…

Αυτό το διάβασα και έχω να πω ότι αυτοί που τα λένε αυτά είναι καταρχήν… φίλαθλοι. Θέλουν να επιτεθούμε ο ένας στον άλλον με σιδηρολοστούς και κοκτέιλ-μολότοφ. Παραγνωρίζουν δε το γεγονός ότι στην εξωτερική πολιτική -με εξαίρεση το ΚΚΕ που έχει τη δική του σεβαστή αλλά ιδιαίτερη στάση- λίγο-πολύ τα τρία άλλα κόμματα που είναι στη Βουλή συμφωνούν για την ευρωπαϊκή οικοδόμηση και πολιτική. Μικρές είναι οι διαφορές.

Οταν έγινε το επεισόδιο του Αϊ-Στράτη βγάλαμε ανακοίνωση, δεν βγήκα στην τηλεόραση να κάνω τη φιγούρα μου.

Αυτό δε που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι ότι η εξωτερική πολιτική δεν γίνεται μόνο με τον υπεύθυνο του κόμματος. Δεν είναι το ίδιο με την αγροτική πολιτική. Κατά κύριο λόγο την εξωτερική πολιτική την κάνει ο πρόεδρος του κόμματος. Συμβαίνει δε, ο Γ. Παπανδρέου, να είναι πρώην υπουργός των Εξωτερικών και πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς.

Η κυρία Μπακογιάννη πάντως δεν με ενοχλεί πάρα πολύ αισθητικά γιατί είναι μια ωραιοτάτη και κομψοτάτη κυρία. Θα μ ενοχλήσει παρά πολύ αν μου πουν ότι ζευγάρωσα με τον κ. Μεϊμαράκη! (γέλια) Γιατί και εκεί δεν μπορεί να γίνει τέτοιου είδους αντιπολίτευση. Εκτός από θέματα διαχείρισης προσωπικού και προμηθειών που είναι υπό τη στενή παρακολούθηση του ΠΑΣΟΚ, δεν μπορείς να κάνεις αντιπολίτευση όπως σε άλλους χώρους. Εκτός αν είμαστε ανεύθυνοι.


Share

Η διαφύλαξη των …Δελφών οδηγεί τη μετεξέλιξη της Ευρώπης

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Κέρδος”, 24 Μαρτίου 2007

Το μέλλον της Ευρώπης δεν θα καθορισθεί μονοσήμαντα από την θέληση ορισμένων ή όλων των κρατών μελών της αλλά και από την οικονομική και γεωπολιτική αναγκαιότητα.

H σημερινή υποβόσκουσα αντιπαλότητα μεταξύ ΗΠΑ και Ενωμένης Ευρώπης και για την ακρίβεια, η επιτυχημένη, ως σήμερα, προσπάθεια των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας να διατηρήσουν την Ε.Ε. ως μια ανοιχτή αγορά με πολύ περιορισμένη πολιτική δύναμη, είναι πολύ πιθανό να αποδειχθεί εξαιρετικά κοντόφθαλμη.

Η ραγδαία και εντυπωσιακή άνοδος της Κίνας, αργά ή γρήγορα, θα φέρει τις ΗΠΑ μπροστά σε ένα τρομερό δίλημμα: να ασκήσουν βία για να περιορίσουν τις κινεζικές φιλοδοξίες ή να συμπήξουν μια τέτοια συμμαχία ώστε από μόνη της να αντισταθμίζει την κινεζική δύναμη.

Μια τέτοια συμμαχία ασφαλώς θα περιλαμβάνει την Ενωμένη Ευρώπη, τον Καναδά και τη Ρωσία. Όμως οι δύο τελευταίοι είναι κράτη, γεγονός που σημαίνει ότι και η συμμαχία και η συνεννόηση είναι εφικτές. Αντίθετα μια Ε.Ε. με τη σημερινή της μορφή δεν θα είναι καθόλου ένας χρήσιμος σύμμαχος. Μια τεράστια, δυσκίνητη γραφειοκρατία με δεκάδες διαφορετικές φωνές ανίκανη να εκφραστεί ενιαία και κυρίως χωρίς καμία υποδομή για να μετουσιώσει την άποψή της σε πραγματικότητα.

Η εποχή που η Δύση είχε έναν αδιαμφισβήτητο ηγέτη τελείωσε οριστικά το 1989.

Είναι λογικό οι ΗΠΑ να μην αισθάνονται ιδιαίτερα άνετα με μια τέτοια προοπτική αφού επί 70 σχεδόν χρόνια έχουν συνηθίσει να είναι ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης και το μόνο κέντρο αποφάσεων με τέτοια ισχύ.

Όμως οι παγκόσμιες ισορροπίες μεταβάλλονται ραγδαία και αν η Δύση δεν επιθυμεί τη μετακίνηση των Δελφών (και οι Δελφοί είναι το κέντρο του κόσμου) στην Ανατολή και στα βάθη της Ασίας, η Ενωμένη Ευρώπη πρέπει να μετουσιωθεί σε μια πολιτική πραγματικότητα που θα έχει την δυνατότητα να αποφασίζει πολιτικά και να δρα ενιαία.

Αν και η προσέγγιση του Χάντιγκτον περί σύγκρουσης πολιτισμών έχει πολλά κενά και αντιφάσεις, δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι οι πολιτισμικές διαφορές υπάρχουν, καθορίζουν τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο και συνεπώς καθορίζουν και την στάση που έχουμε απέναντι στα πράγματα.

Οι ΗΠΑ και η Δύση μπορεί να έχουν διάφορα τρωτά αλλά δεν κινδυνεύεις με φυλάκιση επειδή έστειλες ηλεκτρονικά μηνύματα όπου ασκούσες κριτική στην κυβέρνησή σου.

Η σύγκρουση Ασίας και Ευρώπης μπορεί να ανατριχιάζει όσους ακολουθούν άκριτα τις θεωρίες της πολυπολιτισμικότητας αλλά θα πρέπει εξίσου να τους ανατριχιάζει η προοπτική εμπέδωσης ενός νέου τρόπου πρόσληψης του ανθρώπου και της θέσης του στην κοινωνία η οποία συνδέεται με τις ασιατικές παραδόσεις.

Δεν πρόκειται περί συζήτησης για ανωτερότητα ή κατωτερότητα πολιτισμών, συζήτηση που είναι άλλωστε ξεπερασμένη, αλλά για την συζήτηση περί του τι επιλέγουμε ως κυρίαρχο μοντέλο για την δική μας κοινωνία.

Μέσα λοιπόν σ’ αυτά τα πλαίσια μόνο η δημιουργία μιας ομοσπονδιακής Ευρώπης με κοινή εξωτερική πολιτική και ισχυρό αμυντικό βραχίονα μπορεί να εγγυηθεί τις παγκόσμιες ισορροπίες, την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ευημερία των λαών μας.

Share

Οι Αρβανίτες της Αττικής και η συμβολή τους στην εθνική παλιγγενεσία

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Καθημερινή της Κυριακής”, 24 Μαρτίου 2007

Λίγο πριν την επανάσταση, στα 1815, στην Αθήνα κατοικούσαν 7 χιλιάδες χριστιανοί και 3 χιλιάδες μουσουλμάνοι σύμφωνα με τον Pouqueville. Από τους 7 χιλιάδες χριστιανούς οι 4 χιλιάδες ήταν αρβανίτες και προέρχονταν από όλα τα χωριά της Αττικής. Είχαν εγκατασταθεί μεταξύ Πλάκας και Μακρυγιάννη.

Το 1821, δεύτερη μέρα του Πάσχα, οι Τούρκοι της Αθήνας συνέλαβαν 12 Αθηναίους προκρίτους ως ομήρους επειδή υποψιάζονταν ότι οι ραγιάδες θα επαναστατούσαν. Η αρχική τους απόφαση ήταν να σφάξουν όλους τους χριστιανούς αλλά η εναντίωση του Χαλήλ Εφέντη, κατή (δηλαδή δικαστή), το απέτρεψε.

Στις 25 Απριλίου 1821, σύμφωνα με τον Διονύσιο Σουρμελή, αγωνιστή και αυτόπτη μάρτυρα, συγκεντρώθηκαν στο Μενίδι (Αχαρνές) 1200 χριστιανοί. Προέρχονταν από την Χασιά (Φυλή) με αρχηγούς τον Μελέτη Βασιλείου και τον Μήτρο Σκευά, από το Μενίδι με αρχηγό τον Αναγνώστη Κιουρκατιώτη, από τα Μεσόγεια με αρχηγό τον Ιωάννη Δάβαρη και από την Αθήνα με αρχηγό τον Δήμο Αντωνίου.

Υπό την ηγεσία του Μελέτη Βασιλείου οι επαναστάτες μπήκαν στην Αθήνα και την ελευθέρωσαν. Σήμερα έξω από το Δημαρχείο της Φυλής μπορεί κάποιος να δει το άγαλμά του να ατενίζει ακόμα τους συγχωριανούς του, δείχνοντας το δρόμο του χρέους και της περηφάνιας.

Τον Σεπτέμβριο του 1821 εβδομήντα παληκάρια από τη Χασιά υπό την ηγεσία του Μήτρου Σκευά και του Αναστασίου Λέκκα πολέμησαν εναντίον 500 τούρκων (πεζών και ιππέων) υπό την ηγεσία του Ομέρ Βρυώνη. Σ’ αυτή τη μάχη κινδύνεψε να χάσει τη ζωή του ο τρομερός πασάς. Έτσι πήρε την απόφαση και εγκατέλειψε την Αθήνα λέγοντας «αν 70 άνθρωποι με ενίκησαν και με έκαμαν να κινδυνεύσω την ζωήν μου, τι θέλει γίνει, αν συσσωματωθώσιν εις 1000».

Η μετέπειτα πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους απελευθερώθηκε από τους Αρβανίτες της Αττικής, μια πολεμική φυλή ορθόδοξων χριστιανών με τα δικά της ήθη και έθιμα, τον δικό της πολιτισμό, τη δική της γλώσσα. Μια φυλή που ποτέ δεν προσκύνησε τους Τούρκους και ποτέ δεν έκανε ειρήνη μαζί τους. Έμαθαν να ζουν με το μαχαίρι στα δόντια για να υπερασπίζουν την τιμή και την ζωή τους –και αυτή ήταν η σειρά προτεραιότητας- από τους Τούρκους κατακτητές που δεν γνώριζαν νόμο και δεν είχαν μπέσα.

Οι Αρβανίτες της Αττικής που άλλοι τους αποκαλούν «δωριείς του σύγχρονου ελληνισμού», άλλοι τους θεωρούν ηπειρώτες και άλλοι αλβανούς που εποίκησαν την Αττική τον 10ο-11ο αι.μ.Χ., ήταν εκείνοι που σήκωσαν τα όπλα τα ιερά για τον μεγάλο αγώνα υπέρ πίστεως και πατρίδας –τα αναφέρω με τη σειρά που τα αναφέρει ο Κολοκοτρώνης στον περίφημο λόγο του της Πνύκας.

Πιστοί στην μεγάλη ελληνική ιδέα, διψασμένοι για ελευθερία, οι αρβανίτες της Αττικής όπως και όλων των ελληνικών χωρών, πρωταγωνίστησαν στην Επανάσταση, ανήκαν κι εκείνοι στη μεγάλη γενιά των Ελλήνων που άλλαξαν για πάντα την ιστορία του έθνους μας προσφέροντας στον ελληνισμό μετά από 4 αιώνες, ανεξάρτητη κρατική υπόσταση.

Δεν είμαι ιστορικός για να μπορώ να εκφέρω τεκμηριωμένη ιστορικά άποψη. Είμαι όμως Αρβανίτης και γνωρίζω την ιστορία της δικής μου οικογένειας, όπως και οι περισσότεροι Αρβανίτες της Αττικής. Ας μην ξεχνούν οι αναγνώστες ότι σε αντίθεση με την Αθήνα, η περιφέρεια Αττικής κυριαρχούνταν ως πρόσφατα –και σε πολλές περιπτώσεις συνεχίζει να κυριαρχείται- από χωριά που οι ρίζες τους πάνε πολύ πίσω και εκεί οι οικογένειες γνωρίζονται καλά μεταξύ τους.

Από την πλευρά του πατέρα μου, ο Γιαννάκης Μελέτης (Χατζημελέτης) είχε την ύψιστη τιμή να βρεθεί στο πλευρό του Γ.Καραϊσκάκη ως υπαρχηγός του. Για όποιον κάνει τον κόπο να ρωτήσει θα μάθει πολλές ιστορίες απ’ όλα τ’ αρβανίτικα χωριά για τους τοπικούς καπετάνιους και τα παληκάρια που πολέμησαν για την ελευθερία της πατρίδας μας.

Ο Γ.Βλαχογιάννης στην ιστορική του ανθολογία διασώζει μια μικρή διήγηση όπου σε συνεδρίαση της Βουλής, όταν τα αίματα είχαν ανάψει, ένας παλιός αγωνιστής του ’21 απευθύνθηκε στους πρωταγωνιστές του επεισοδίου στ’ αρβανίτικα για να σταματήσει η διχόνοια. Και σταμάτησε.

Τα αρβανίτικα ήταν η γλώσσα που μιλούσε ο Κουντουριώτης, πρωθυπουργός της Ελλάδας, η Μπουμπουλίνα, ο Μπότσαρης, οι Σουλιώτες και πολλοί άλλοι. Ήταν η γλώσσα που ήξερε και καταλάβαινε ο Καραϊσκάκης, ο Αντρούτσος και πολλοί άλλοι αγωνιστές τη Επανάστασης.

Στην μικρασιατική εκστρατεία του 1919-1922 οι Λιοσώτες Αρβανίτες πολεμούσαν με δικό τους μπαϊράκι. Δεν υποχώρησαν ούτε βήμα, έπεσαν μέχρι τον τελευταίο. Μόνο όταν το ξέρουμε αυτό καταλαβαίνουμε εκείνο το σκοτεινό βλέμμα των Αρβανιτών της Αττικής που περιγράφει ο Τάσος Αθανασιάδης στα «Παιδιά της Νιόβης». Στα ηρώα των χωριών μας ο κατάλογος των νεκρών του 1922 είναι μεγαλύτερος απ’ όλα τα άλλα χωριά της Ελλάδας σε σχέση με τον πληθυσμό μας.

Οι Αρβανίτες βέβαια δεν έχουν σημαντική παρουσία μόνο στο μεγάλο βιβλίων των τιμημένων νεκρών του έθνους μας. Εξίσου σημαντική παρουσία έχουν στα γράμματα, τις επιστήμες και στις δομές του νέου κράτους ιδιαίτερα καταλαμβάνοντας υψηλά στρατιωτικά και πολιτικά αξιώματα.

Η 25η Μαρτίου είναι η ημέρα ανάστασης του γένους μας. Είναι η ημέρα που το ελληνικό έθνος απέκτησε ξανά ένα δικό του ανεξάρτητο κράτος. Όπως περιγράφει και στη Βαβυλωνία του ο Βυζάντιος, αυτό το ελληνικό έθνος δεν μιλούσε την ίδια γλώσσα, δεν είχε τα ίδια έθιμα αλλά είχε την ίδια πίστη, την ίδια αίσθηση ότι αποτελεί μια ξεχωριστή κοινότητα, την ίδια αντίληψη ότι έχει τη δική του ταυτότητα πέρα και πάνω από τις διαφορές και τις πολυποίκιλες επιμέρους γλωσσικές και πολιτισμικές κοινότητες που το συναποτελούσαν. Αλλά περισσότερο απ’ όλα αυτό το έθνος ήθελε να είναι ένα, ενιαίο και αδιαίρετο, έθνος με δική του πολιτική υπόσταση και κυριαρχία. Και αυτή η πολιτική υπόσταση και κυριαρχία είναι θεμελιωμένη στην ιστορία, στη γλώσσα και κυρίως στο αίμα των ηρώων που θυσιάστηκαν στους αγώνες για την Ελευθερία και την Ανεξαρτησία μας.

Share