Νοβοσιμπίρσκ ΙΙ

Είχα σκοπό να μείνω μόνο μια μέρα στο Νοβοσιμπίρσκ, που στα μέσα του Μαΐου διέθετε ακόμα παγωμένα πακέτα χιονιού ύψους 1.5 μέτρου και γκρίζου χρώματος στα πεζοδρόμιά του. Είχα ειδοποιηθεί, από έναν φίλο μου δημοσιογράφο στη Μόσχα να μην χάσω το μόνο αξιοθέατο της πόλης, το μεγαλύτερο σταλινικό κτίριο όπερας στη Ρωσία όπου ιερουργούσε ο νεαρός τότε μαέστρος Θόδωρος Κουρεντζής, ελληνικής καταγωγής. Έμεινα 48 ακόμη ώρες στο Νοβοσιμπίρσκ. Ο λόγος ήταν ότι είχε διαδοθεί σαν αστραπή μέσα στην πόλη, παρά την ινκόγκνιτο άφιξή μου, ότι ήμουν πρώην Υπουργός Εξωτερικών, Έλλην Ορθόδοξος και μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής των Ελλήνων. Υπήρχε ήδη ένας κατακλυσμός προσκλήσεων για γεύματα, βραδιές όπερας και επίσκεψη λεπτομερούς ξενάγησης στο εργοστάσιο από την αεροναυτική εταιρία, που κατασκεύαζε το ρωσικό προωθημένο καταδιωκτικό – βομβαρδιστικό Σουχόι. Μόλις είχε ολοκληρωθεί το πρωτότυπό του και ήμουν ένας από τους πρώτους, εκτός από τους δοκιμαστές, που πέταξαν με αυτό, όχι βέβαια με στολή πιλότου όπως ο Έλληνας Πρωθυπουργός πρόσφατα και χωρίς κάμερες.

Στα λογύδρια των επισήμων, μία από τις πρώτες φράσεις επισήμαινε το γεγονός ότι η Ελλάδα ήταν η δεύτερη μετά την Τουρκία στο ΝΑΤΟ εισαγωγέας οπλικών συστημάτων και η τρίτη στις αμυντικές δαπάνες, μετά την Τουρκία και τις ΗΠΑ. Ήταν σαφές ότι θέλαν να αποκτήσουν έναν συνήγορο, που να προτείνει στην Αθήνα να εξεταστεί και η περίπτωση αγοράς Σουχόι, που όπως έλεγαν όλοι ήταν εφάμιλλα των μελλοντικών αμερικανικών F35.

Στο ΠΑΣΟΚ συνηθίζαμε να τονίζουμε ότι είχαμε ισορροπημένη ανάμεσα στους διαφόρους προμηθευτές μας πολιτική στρατιωτικών προμηθειών. Ήρθε η ώρα να ανταποδώσω στις αρχές του Νοβοσιμπίρσκ την υπόσχεση που τους έδωσα τότε. Απευθύνω προς την Κυβέρνηση τα εξής ερωτήματα: Εξετάστηκε το αεροπλάνο Σουχόι ως υποκατάστατο του F16 ή του F35 όπως ισχυρίζονταν τότε οι Ρώσοι; Πως θα αντιμετωπιστούν οι S 400, τους οποίους φαίνεται να αγοράζει ο Ερντογάν από τον Πούτιν, για να τους χρησιμοποιήσει εναντίον του βελτιωμένου F 16; Πότε θα δοθούν οι απαραίτητες πληροφορίες στους Βουλευτές της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας ή έστω μόνο στους υπευθύνους για τα αντίστοιχα θέματα των κομμάτων της Αντιπολίτευσης; Προσωπικά δεν αξιώνω τίποτα αλλά είναι πολλά τα λεφτά και μεγάλες οι υποψίες.

Έχω συμμετάσχει σε επανειλημμένες συνεδριάσεις ΚΥΣΕΑ που αποφάσιζαν την προμήθεια οπλικών συστημάτων, συνήθως από τις ΗΠΑ. Τότε δεν υπήρχε ISISούτε ισλαμική στροφή της Τουρκίας και Ερτνογάν. Οι ελληνικοί εξοπλισμοί, που ενέκρινε το κογκρέσο, ήταν ένα ποσοστό των τουρκικών. Το Ιντσιρλίκ ήταν η μόνη προχωρημένη στρατιωτική βάση των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή και λειτουργούσε χωρίς παρενοχλήσεις από τις διαδοχικές τουρκικές κυβερνήσεις. Άκουσα πολλές φορές τον εκπρόσωπο της Ελλάδας Κωστή Στεφανόπουλο ή Ανδρέα Παπανδρέου να διαδηλώνει την αφοσίωση της χώρας του σε μία στρατηγική συμμαχία με τις ΗΠΑ. Οι Αμερικάνοι ηγέτες απαντούσαν με την πάγια, υποτιμητική για εμάς, έκφραση: «Η Τουρκία είναι στρατηγικός εταίρος των ΗΠΑ. Η Ελλάδα είναι ένας παλιός, καλός και πιστός φίλος».

Άκουσα τον Τσίπρα να αυτοαναγορεύεται σε «στρατηγικό σύμμαχο των ΗΠΑ». Ο Τραμπ δεν αντέδρασε θετικά, όπως ίσως περίμενε ο Έλληνας Τεντέν. Μάλιστα όταν ένας δημοσιογράφος ρώτησε αν έχει αλλάξει η εκτίμηση του Τσίπρα από τότε που θεωρούσε την εκλογή του Τραμπ «κακό» παρενέβη για να πει μισοκοροϊδευτικά, μισοαπειλητικά ότι δεν το γνώριζε αυτό πριν από την εκφώνηση του λόγου του. Ας σημειωθεί ότι οι γλυψιματίες των ελληνικών κρατικών μέσων ενημέρωσης μετέφρασαν το κακό με την απλή αγγλική λέξη «bad» ενώ το ορθότερο θα ήταν νομίζω να μεταφραστεί ως «evil» ή «disaster».

Τέλος πάντων, ως παλαιό μέλος του ΚΥΣΕΑ και επειδή πολλοί με ρωτούν πως γίνονται οι καταχρήσεις κατά την προμήθεια οπλικών συστημάτων, θέλω να δηλώσω ότι το ΚΥΣΕΑ αποφάσιζε πάντα, όσο θυμάμαι τουλάχιστον, για την αγορά της καλύτερης επιλογής των ειδικών στη φθηνότερη δυνατή τιμή. Έχει σημασία να δούμε πως γινόταν τα πράγματα από τυπικής άποψης. Την προηγουμένη, συνήθως το απόγευμα, αλλά μερικές φορές και τα τη διάρκεια της ίδιας της συνεδρίασης, ο Υπουργός Αμύνης εμοίραζε ένα πολυσέλιδο έντυπο με άφθονα διαγράμματα και τεχνικής φύσεως πληροφορίες, που είχαν συντάξει οι αρμόδιες υπηρεσίες. Ήταν για τον αμύητο αδύνατο να συγκρίνει μεταξύ τους δεδομένα όπως η ταχύτης, η θωράκιση, το βεληνεκές των πυροβόλων και άλλα τέτοια. Η συζήτηση συγκεντρωνόταν λοιπόν στην τιμή και αποφασιζόταν συνήθως η αγορά του φθηνότερου. Αμέσως μετά το τέλος της συνεδρίασης ένας ένστολος ακόλουθος του Υπουργού Εθνικής Αμύνης μάζευε τους φακέλους που είχαν διανεμηθεί λίγη ώρα πριν. Πρωθυπουργοί όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου παρακολουθούσαν οι ίδιοι τις αμυντικές δαπάνες και την εξέλιξή τους. Διόριζαν εξάλλου ως ΥΠΕΘΑ έναν εντελώς δικό τους άνθρωπο και του είχαν απόλυτη εμπιστοσύνη, δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα. Το μπαλαμούτι γινόταν αργότερα. Μεγάλες παραγγελίες, όπως τα αεροπλάνα, είχαν μια ημερομηνία ενάρξεως παράδοσης και μια ημερομηνία λήξεως 10 – 20 χρόνια μετά. Όσο πιο γρήγορα παραλάμβανε ο πελάτης, τόσο πιο μεγάλα τα κέρδη της παραγωγού εταιρίας και επομένως και το περιθώριο για την ύπαρξη κάποιας προμήθειας.

Ο δεύτερος τομέας όπου προέκυπτε δυνατότητα παράνομης προμήθειας ήταν τα λεγόμενα αντισταθμιστικά. Άκουσα ότι η διαφορά ανάμεσα στις εκτιμήσεις της ελληνικής κυβέρνησης για τον εκσυγχρονισμό των F 16 (1 δις 100 εκ. δολάρια) και του ποσού που ανέφερε ο Τραμπ (2 δις 400 εκ. δολάρια) θα καλυφθεί από τα αντισταθμιστικά.

Για αυτό σας λέω και το επαναλαμβάνω: είναι πολλά τα λεφτά και οι υποψίες συνεχώς γιγαντώνονται.

 

Share